125 εκατ. για ταχύτερες επεμβάσεις ισχίου και γόνατος

Η κυβέρνηση του Οντάριο προχωρά σε επένδυση 125 εκατομμυρίων δολαρίων σε ορίζοντα διετίας, χρηματοδοτώντας έως 20.000 επιπλέον δημόσια καλυπτόμενες ορθοπεδικές επεμβάσεις ισχίου και γόνατος σε τέσσερα νέα κοινοτικά χειρουργικά κέντρα.

Στόχος είναι να αυξηθεί στο 90% το ποσοστό των ασθενών που θα εξυπηρετηθούν εντός των κλινικά συνιστώμενων χρονικών ορίων και να μειωθούν οι χρόνοι αναμονής στο ήδη επιβαρυμένο επαρχιακό σύστημα υγείας βασιζόμενο στο μοντέλο των Κοινοτικών Χειρουργικών και Διαγνωστικών Κέντρων (Community Surgical and Diagnostic Centres).

Η ανακοίνωση έγινε σε δύο διαδοχικές κινήσεις από την επαρχιακή κυβέρνηση με πρώτη τον Ιούλιο του 2025 όπου το Οντάριο γνωστοποίησε ότι θα διαθέσει 125 εκατ. δολάρια για να προστεθούν έως 20.000 ορθοπεδικά χειρουργεία σε κοινοτικά χειρουργικά κέντρα σε διάστημα δύο ετών, ανοίγοντας τότε δημόσια πρόσκληση ενδιαφέροντος για νέες άδειες και προβλέποντας ότι οι πρώτες άδειες θα εκδοθούν στις αρχές του 2026. Στις 8 Δεκεμβρίου 2025 το υπουργείο Υγείας του Οντάριο ανακοίνωσε ότι οι άδειες αυτές θα δοθούν σε τέσσερα νέα κέντρα που θα αναλάβουν τις επεμβάσεις ισχίου και γόνατος, ολοκληρώνοντας την πρώτη φάση της πολιτικής αυτής.

Τα τέσσερα κέντρα που επιλέχθηκαν είναι το Κέντρο Χειρουργικής OV στο Τορόντο (OV Surgical Centre), η Ακαδημαϊκή Ορθοπαιδική Χειρουργική Ένωση Οττάβας στην Οττάβα (Academic Orthopedic Surgical Associates of Ottawa), το Κέντρο Ορθοπαιδικής Χειρουργικής Γουίντσορ στο Γουίντσορ (Windsor Orthopedic Surgical Centre) και το Κέντρο Ημερήσιας Νοσηλείας Σρέντερ στο Ρίτσμοντ Χιλ (Schroeder Ambulatory Centre), το οποίο λειτουργεί ως μη κερδοσκοπική μονάδα.

Οι εγκαταστάσεις αυτές θα αδειοδοτηθούν ως κοινοτικά χειρουργικά και διαγνωστικά κέντρα, που θα διενεργούν ορθοπεδικές επεμβάσεις με δημόσια χρηματοδότηση, παραμένοντας ενταγμένες στο πλαίσιο της επαρχιακής ασφάλισης υγείας.

Η αντιπρόεδρος της επαρχίας και υπουργός Υγείας Σύλβια Τζόουνς υποστήριξε ότι το Οντάριο έχει ήδη τους συντομότερους χρόνους αναμονής για βασικές χειρουργικές πράξεις ανάμεσα στις καναδικές επαρχίες και ότι η νέα επένδυση έρχεται να ενισχύσει αυτή την επίδοση. Σύμφωνα με τα στοιχεία της επαρχίας για το 2024, περισσότερο από 83% των ασθενών λαμβάνει τις συγκεκριμένες επεμβάσεις εντός των κλινικά συνιστώμενων χρονικών στόχων. Με την επέκταση των ορθοπεδικών υπηρεσιών στα κοινοτικά κέντρα ο στόχος είναι να φθάσει το 90% των ασθενών, από περίπου 80% σήμερα για τις επεμβάσεις ισχίου και γόνατος, να εξυπηρετείται εντός των ίδιων χρονικών ορίων.

Στη δημόσια επιχειρηματολογία της κυβέρνησης, η νέα πολιτική παρουσιάζεται ως συνέχεια του σχεδίου Η Υγεία Σας (Your Health A Plan for Connected and Convenient Care) που στοχεύει στη σύνδεση των πολιτών με υπηρεσίες υψηλής ποιότητας πιο κοντά στον τόπο κατοικίας τους. Η υπουργός Τζόουνς περιέγραψε τα κοινοτικά κέντρα ως έναν τρόπο ώστε οι ασθενείς να αποφεύγουν μετακινήσεις πολλών ωρών για την πρόσβαση σε διαγνωστικές εξετάσεις ή θεραπευτικές παρεμβάσεις, ενώ τόνισε ότι με αυτόν τον τρόπο διαφυλάσσεται η δυναμικότητα των νοσοκομείων οξείας φροντίδας (βλ. τμήματα επείγοντων περιστατικών, μονάδες εντατικής θεραπείας, μονάδες αυξημένης φροντίδας, κ.λπ.) για τα πιο βαριά κι επείγοντα περιστατικά. Η ίδια υπογράμμισε ότι δεν πρόκειται για δίλημμα ανάμεσα σε ιδιωτικές κλινικές και δημόσια νοσοκομεία, αλλά για προσπάθεια αύξησης της συνολικής χωρητικότητας του συστήματος.

Το μοντέλο των κοινοτικών χειρουργικών και διαγνωστικών κέντρων λειτουργεί στο Οντάριο εδώ και περισσότερες από τρεις δεκαετίες και παρέχει δημόσια χρηματοδοτούμενες διαγνωστικές εξετάσεις, χειρουργεία και επεμβατικές πράξεις.

Σήμερα λειτουργούν πάνω από 900 τέτοια κέντρα ανά την επαρχία, τα περισσότερα εκ των οποίων προσφέρουν και διαγνωστική απεικόνιση (όλες οι ιατρικές τεχνικές απεικόνισης του ανθρώπινου σώματος που χρησιμεύουν στη διάγνωση). Η κυβέρνηση έχει μετονομάσει τις ιδιωτικές αυτές δομές σε κοινοτικά χειρουργικά και διαγνωστικά κέντρα, επιμένοντας ότι οι υπηρεσίες που προσφέρονται στο πλαίσιο της επαρχιακής ασφάλισης παραμένουν πλήρως δημόσια χρηματοδοτούμενες.

Στο ίδιο πλαίσιο, η επαρχία έχει ήδη επεκτείνει τις δημόσια χρηματοδοτούμενες υπηρεσίες που γίνονται σε ιδιωτικά κέντρα, τόσο για επεμβάσεις καταρράκτη όσο και για εξετάσεις διαγνωστικής απεικόνισης, όπως μαγνητικές τομογραφίες (MRI) και αξονικές τομογραφίες (CT). Την περασμένη χρονιά χρηματοδοτήθηκαν έως 65.568 ώρες λειτουργίας για MRI και 31.220 ώρες για CT σε ήδη υπάρχοντα κοινοτικά κέντρα, ενώ εγκαταστάθηκαν 50 νέες μονάδες MRI σε 43 νοσοκομεία της επαρχίας προκειμένου να αυξηθεί η συνολική δυναμικότητα του συστήματος. Παράλληλα, δημιουργήθηκαν τέσσερα νέα αδειοδοτημένα κέντρα καταρράκτη, στα οποία τον τελευταίο χρόνο πραγματοποιήθηκαν περίπου 40.000 επεμβάσεις στα μάτια με πλήρη δημόσια κάλυψη. Η επαρχία ανακοινώνει ακόμη ότι, στο τέλος Αυγούστου 2023, εξαλείφθηκε το συσσωρευμένο υπόλοιπο εξετάσεων προσυμπτωματικού ελέγχου για τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας, με τον χρόνο εξέτασης να επιστρέφει στο προ πανδημίας επίπεδο των 10 έως 14 ημερών. Όλα αυτά τα στοιχεία προβάλλονται από την κυβέρνηση ως απόδειξη ότι το μοντέλο των κοινοτικών κέντρων συμβάλλει ουσιαστικά στην αποσυμφόρηση των νοσοκομείων.

Η νέα ορθοπεδική πρωτοβουλία στηρίζεται επίσης σε προηγούμενη επένδυση ύψους 155 εκατ. δολαρίων, με την οποία η κυβέρνηση του Οντάριο προχώρησε στη δημιουργία 57 νέων κοινοτικών χειρουργικών και διαγνωστικών κέντρων για MRI, CT και γαστρεντερικές ενδοσκοπικές εξετάσεις, συνδέοντας πάνω από 1,2 εκατ. ασθενείς με αυτές τις υπηρεσίες σε όλη την επαρχία. Επιπλέον, επένδυση 235 εκατ. δολαρίων κατευθύνθηκε στην επέκταση και δημιουργία περισσότερων από 130 ομάδων πρωτοβάθμιας φροντίδας, με στόχο να συνδεθούν 300.000 επιπλέον ασθενείς με οικογενειακή ή κοινοτική ιατρική φροντίδα μέσα στο ίδιο έτος.

Καθώς αυξάνονται οι χειρουργικές πράξεις σε κοινοτικά κέντρα, η κυβέρνηση επιχειρεί να δείξει ότι οι δομές αυτές παραμένουν άρρηκτα συνδεδεμένες με το δημόσιο σύστημα υγείας. Τα νέα κέντρα υποχρεώνονται να καταρτίσουν λεπτομερή σχέδια στελέχωσης που πρέπει να αποδεικνύουν ότι δεν αποσταθεροποιούν τους ανθρώπινους πόρους των δημόσιων νοσοκομείων και οφείλουν να τροφοδοτούν το επαρχιακό σύστημα πληροφοριών για τους χρόνους αναμονής, συμμετέχοντας όπου είναι διαθέσιμο σε περιφερειακούς μηχανισμούς κεντρικής παραπομπής. Όλες οι κοινοτικές χειρουργικές και διαγνωστικές δομές υπάγονται στο νέο πρόγραμμα διασφάλισης ποιότητας της Accreditation Canada, το οποίο εφαρμόζει ουσιαστικά τις ίδιες απαιτήσεις με τα δημόσια νοσοκομεία για την ασφάλεια των ασθενών και την ποιότητα της φροντίδας.

Ένα ακόμη σημείο που τονίζει η επαρχία είναι ότι, σύμφωνα με τους κανόνες λειτουργίας, κανένα κέντρο δεν μπορεί να αρνηθεί ασφαλισμένη υπηρεσία σε ασθενή που αρνείται να πληρώσει για μη ασφαλισμένες αναβαθμίσεις, ενώ κανένας ασθενής δεν επιτρέπεται να πληρώσει για να λάβει ταχύτερα μια υπηρεσία που καλύπτεται από την επαρχιακή ασφάλιση, σε σύγκριση με άλλους στην ίδια λίστα αναμονής. Η διατύπωση αυτή προβάλλεται ως απάντηση στους φόβους για «αγορά» προνομιακής πρόσβασης σε βασικές χειρουργικές υπηρεσίες.

Το Κέντρο Ημερήσιας Νοσηλείας Σρόντερ, που βρίσκεται βόρεια του Τορόντο, παρουσιάζεται από τη διοίκησή του ως σύγχρονη, εξάροφη μη κερδοσκοπική μονάδα με έμφαση στη διασύνδεση με δημόσια νοσοκομεία και στην αξιοποίηση του προηγμένου διαγνωστικού εξοπλισμού του για τη μείωση των χρόνων αναμονής σε κρίσιμες απεικονιστικές εξετάσεις. Το κέντρο έχει ήδη αποτελέσει τόπο κυβερνητικών ανακοινώσεων για την επέκταση του ρόλου των κοινοτικών κέντρων, συμπεριλαμβανομένης παρουσίας του πρωθυπουργού Φορντ σε προηγούμενη παρουσίαση της επένδυσης των 155 εκατ. δολαρίων.

Στον αντίποδα, οι αντιδράσεις επικεντρώνονται κυρίως στον κίνδυνο περαιτέρω ιδιωτικοποίησης της παροχής υπηρεσιών υγείας, παρότι οι επεμβάσεις παραμένουν ακόμα δημόσια χρηματοδοτούμενες. Συνδικαλιστικές οργανώσεις και ομάδες υπεράσπισης του δημόσιου συστήματος υγείας υποστηρίζουν ότι η μεταφορά ολοένα και περισσότερων επεμβάσεων ισχίου και γόνατος σε ιδιωτικά λειτουργούμενα κοινοτικά κέντρα μπορεί να αποδυναμώσει τα δημόσια νοσοκομεία, αφαιρώντας τους προσωπικό και πόρους και ανοίγοντας τον δρόμο προς ένα de facto σύστημα δύο ταχυτήτων.

Εκφράζουν επίσης ανησυχίες για την επάρκεια των δικλίδων ασφαλείας που έχει θέσει η κυβέρνηση, με αντιπολιτευόμενους βουλευτές, όπως ο βουλευτής του Φιλελεύθερου κόμματος και υπεύθυνος υγείας, Αντίλ Σάμτζι, να κάνουν λόγο για ανεπαρκές ρυθμιστικό πλαίσιο και κίνδυνο να πληγεί η ασφάλεια των ασθενών, παρά τις δεσμεύσεις ότι τα κέντρα δεν μπορούν να χρεώνουν έξτρα τέλη ούτε να δίνουν προτεραιότητα σε όσους πληρώνουν για μη ασφαλισμένες υπηρεσίες. Ένα θέμα το οποίο θα επιβαρύνει με κάθε τρόπο τον ασθενή.

‍