Build Canada Homes - Ανεπαρκής απάντηση στη στεγαστική κρίση

Το γραφείο Προϋπολογισμού του κοινοβουλίου εκτιμά ότι ο νέος ομοσπονδιακός οργανισμός Κατασκευής Καναδικών Κατοικιών (Build Canada Homes - BCH) θα προσθέσει μόλις 26.000 κατοικίες στην αγορά μέσα στην επόμενη πενταετία, καλύπτοντας περιορισμένο τμήμα της στεγαστικής κρίσης.

Την ίδια ώρα, χωρίς νέες δεσμεύσεις, η ομοσπονδιακή δαπάνη για τη στέγη αναμένεται να μειωθεί κατά 56% τα επόμενα τρία χρόνια, γεγονός που θέτει υπό αμφισβήτηση τον στόχο της κυβέρνησης Μαρκ Κάρνεϊ για διπλασιασμό των νέων κατασκευών.

Η Οττάβα βρίσκεται αντιμέτωπη με μια ψυχρή αποτίμηση των νέων στεγαστικών της φιλοδοξιών καθώς το γραφείο Προϋπολογισμού του κοινοβουλίου τού Καναδά δημοσιοποίησε ανάλυση σύμφωνα με την οποία ο νεοσύστατος οργανισμός Κατασκευής Καναδικών Κατοικιών (Build Canada Homes), η σημαία της ομοσπονδιακής στρατηγικής για τη στέγη, θα αποδώσει μόνον οριακή ενίσχυση στην προσφορά κατοικιών τα επόμενα χρόνια.

Ωστόσο η προσεκτική αποτύπωση των εκτιμητών του PBO σκιαγραφεί μία εικόνα σαφώς πιο συγκρατημένη. Σύμφωνα με την έκθεση, η BCH αναμένεται να προσθέσει μόλις 26.000 νέες κατοικίες στο συνολικό απόθεμα της χώρας σε ορίζοντα πενταετίας και από αυτές οι μισές θα αφορούν προσιτές μονάδες για χαμηλόμισθους Καναδούς. Το ποσοστό αυτό μεταφράζεται σε αύξηση μόλις 2,1% σε σχέση με την υφιστάμενη γραμμή βάσης του PBO ως προς τις προβολές νέας οικοδομής.

Η εκτίμηση αυτή φαντάζει ακόμα πιο μετριοπαθής όταν συνδεθεί με το πραγματικό εύρος των αναγκών της αγοράς στέγης. Το PBO υπολογίζει ότι για να επανέλθει η στεγαστική προσιτότητα στα προ πανδημίας επίπεδα απαιτούνται περίπου 690.000 μονάδες την προσεχή δεκαετία. Το προβλεπόμενο αποτύπωμα της BCH αντιστοιχεί μόλις στο 3,7% αυτού του στόχου, εγείροντας ερωτήματα για το κατά πόσο ο ομοσπονδιακός σχεδιασμός μπορεί να συγκρατήσει τις πληθωριστικές πιέσεις που εδώ και χρόνια διαμορφώνουν το τοπίο της αγοράς ακινήτων.

Η ομοσπονδιακή κυβέρνηση είχε δεσμευθεί να διπλασιάσει τον ρυθμό νέων κατασκευών, μια δέσμευση η οποία όμως, όπως επισημαίνει η έκθεση, δεν έχει ακόμη συνοδευθεί από μια ολοκληρωμένη και δημοσίως διαθέσιμη στρατηγική.

Το PBO διερευνά τα δεδομένα μέσα από δημόσιες ανακοινώσεις, επιχειρησιακά σχέδια της Καναδικής Υπηρεσίας Στεγαστικής και Ενυπόθηκης Πίστης (Canada Mortgage and Housing Corporation - CMHC) και τις λεπτομέρειες του ομοσπονδιακού προϋπολογισμού που κατατέθηκε τον περασμένο μήνα. Από αυτές τις πηγές προκύπτει ότι χωρίς πρόσθετες δεσμεύσεις, η συνολική ομοσπονδιακή δαπάνη για τη στέγη πρόκειται να μειωθεί κατά 56% μέσα στα επόμενα τρία χρόνια.

Η μερική αυτή αναπλήρωση μέσω της BCH δεν αρκεί για να καλύψει τα κενά που δημιουργεί ο τερματισμός ή η μη ανανέωση υφιστάμενων προγραμμάτων. Ήδη η έκθεση εστιάζει στη λήξη χρηματοδοτικών συμφωνιών της CMHC στο πλαίσιο της Εθνικής Στεγαστικής Στρατηγικής των Φιλελευθέρων, με χαρακτηριστικότερο παράδειγμα το Ταμείο Επιτάχυνσης Κατασκευών (Housing Accelerator Fund) ύψους 4,4 δισ. δολαρίων το οποίο έχει εξασφαλισμένη χρηματοδότηση μόνο έως το 2028. Την ίδια στιγμή, το PBO σημειώνει ότι η κυβέρνηση δεν απάντησε στα ερωτήματα του γραφείου σχετικά με το ποιες ακριβώς δράσεις περικόπτονται ή σταδιακά καταργούνται στο πλαίσιο των γενικότερων δημοσιονομικών περιορισμών του δημοσίου τομέα.

Ο υπηρεσιακός επικεφαλής του PBO, Τζέισον Ζακ, κατά την παρουσία του στην Επιτροπή Εθνικών Οικονομικών της Γερουσίας την Τρίτη υπογράμμισε ότι τα συμπεράσματα της έκθεσης προκύπτουν αποκλειστικά από δημόσιες πληροφορίες. Ανέφερε ότι εάν δεν αντιμετωπιστεί άμεσα το ζήτημα, τα διαθέσιμα στοιχεία υποδεικνύουν μια σημαντική συρρίκνωση του ομοσπονδιακού αποτυπώματος στον τομέα της στέγασης τα επόμενα χρόνια. Η ανησυχία αυτή βρίσκεται σε απόλυτη συνάφεια με τις τάσεις που έχουν εντοπίσει καναδικά και διεθνή μέσα, τα οποία επισημαίνουν ότι η χώρα εξακολουθεί να αντιμετωπίζει ένα διαρθρωτικό και όχι συγκυριακό πρόβλημα προσφοράς.

Το πολιτικό σκέλος της συζήτησης παραμένει σε εξέλιξη αφού ο υπουργός Στέγασης, Γκρέγκορ Ρόμπερτσον, απέφυγε να απαντήσει σε ερωτήσεις για τις εκτιμήσεις, εισερχόμενος στη συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου την Τρίτη. Η αποχή του από δηλώσεις έδωσε τροφή για τις εντυπώσεις ότι η κυβέρνηση βρίσκεται ακόμη σε φάση αξιολόγησης των δημοσιονομικών της περιθωρίων, την ώρα που η κεντρική υπόσχεση για μείζονα αύξηση της οικοδομικής παραγωγής τίθεται υπό το πρίσμα επιφυλακτικής τεχνοκρατικής κριτικής.

‍