Η Οττάβα μεσολαβεί, ο Νετανιάχου λέει ναι και η Χαμάς σιωπά

Δημήτρης Βοχαΐτης - LJI Reporter

Ο Καναδάς «χαιρέτισε το αμερικανικό ιστορικό» - και μονόπλευρο - σχέδιο κατάπαυσης του πυρός και μεταπολεμικής διοίκησης της Γάζας ενώ η Ουάσιγκτον εντείνει τον συντονισμό με την Οττάβα για τη διεθνή προώθησή του. Το σχέδιο του Αμερικανού προέδρου, Ντόναλντ Τραμπ, ενέκρινε ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου, παραμένει, μέχρι αυτήν τη στιγμή που γράφονται αυτές οι γραμμές, υπό μελέτη από τη Χαμάς.

Σύμφωνα με τις επίσημες ανακοινώσεις, η υπουργός Εξωτερικών του Καναδά, Ανίτα Ανάντ, βρίσκεται σε στενή επαφή με τον Αμερικανό ομόλογό της, Μάρκο Ρούμπιο, για τον συντονισμό των κινήσεων σχετικά με τη Γάζα, στο πλαίσιο της ευρύτερης διμερής συνεργασίας.

Ο κορμός του αμερικανικού σχεδίου προβλέπει άμεση παύση των εχθροπραξιών μόλις το αποδεχθούν και οι δύο πλευρές, επιστροφή όλων των ομήρων εντός 72 ωρών, σταδιακή αποχώρηση των ισραηλινών στρατιωτικών δυνάμεων, IDF, με οδικό χάρτη αποστρατιωτικοποίησης σε διακριτά στάδια και απελευθέρωση από το Ισραήλ 250 ισοβιτών και 1.700 Παλαιστινίων που κρατούνται μετά την 7η Οκτωβρίου. Προβλέπεται επίσης αμνηστία για μέλη της Χαμάς που θα δεσμευτούν σε ειρηνική συμβίωση και αφοπλισμό.

Για τη μεταπολεμική φάση, η Γάζα θα διοικείται προσωρινά από τεχνοκρατική παλαιστινιακή επιτροπή με επίβλεψη διεθνούς μεταβατικού φορέα, του «Board of Peace», με πρόεδρο τον Τραμπ και συμμετοχή, μεταξύ άλλων, του πρώην Βρετανού πρωθυπουργού Τόνι Μπλερ. Παράλληλα, προβλέπεται ανάπτυξη Διεθνούς Δύναμης Σταθεροποίησης (ISF) για την εκπαίδευση και υποστήριξη παλαιστινιακής αστυνομίας και τη διασφάλιση των συνόρων ενώ την ίδια στιγμή ρητά αποκλείεται προσάρτηση ή μόνιμη κατοχή της Γάζας από το Ισραήλ. Τέλος, προβλέπεται ειδική οικονομική ζώνη και σχέδιο ανασυγκρότησης υπό διεθνή χρηματοδότηση.

Η έγκριση του σχεδίου από τον Νετανιάχου θεωρείται πολιτικό στοίχημα με υψηλό ρίσκο στο εσωτερικό του Ισραήλ καθώς αγγίζει ευαίσθητες ισορροπίες του κυβερνητικού συνασπισμού παρά του ότι η δημοτικότητα του ισραηλινού πρωθυπουργού έχει ανέβει. Ωστόσο, σύμφωνα με τα λεγόμενα, η ισραηλινή κυβέρνηση διαβλέπει την έγκριση του ως ευκαιρία για απελευθέρωση ομήρων και αποκλιμάκωση.

Στο διπλωματικό πεδίο, το Κατάρ ανακοίνωσε τηλεφωνική επικοινωνία του Εμίρη της χώρας, σεΐχη Ταμίμ μπιν Χαμάντ αλ Θανί, με τον Τραμπ με αντικείμενο της συζήτησης το σχέδιο ενώ η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, εξέφρασε και αυτή δημόσια τη στήριξη της. Η Χαμάς δηλώνει ότι μελετά την πρόταση προτού απαντήσει.

Ως προς τις ανθρωπιστικές διαστάσεις, το σχέδιο προβλέπει άμεση και μαζική εισροή βοήθειας μέσω των Ηνωμένων Εθνών, της Ερυθράς Ημισελήνου και άλλων οργανισμών, σε μία Γάζα που μετρά τουλάχιστον 66.000 νεκρούς από την έναρξη του πολέμου. Η Οττάβα έχει διαμηνύσει ότι είναι έτοιμη να στηρίξει μία ευρείας κλίμακας επιχείριση αρωγής και έχει ήδη ζητήσει την αντικατάσταση εθνικών περιορισμών από πολυμερή μηχανισμό διανομής.

Παρά την αρχική διεθνή δυναμική, παραμένουν ανοιχτά κρίσιμων ζητημάτων όπως ποιος θα είναι ο ρόλος της Παλαιστινιακής Αρχής μετά τη μεταβατική περίοδο, ποιες είναι οι ασφαλιστικές δικλείδες αποστρατιωτικοποίησης της Γάζας, ο οδικός χάρτης προς την δημιουργία ενός παλαιστινιακού κράτους και τι θα γίνει με τη Δυτική Όχθη.

‍