«Αποκατάσταση Δημοκρατίας» στην Ελλάδα (Μέρος 2ο)

«Αποκατάσταση Δημοκρατίας» στην Ελλάδα (Μέρος 2ο)

Από την αρχή του εμφυλίου πολέμου 1946-1949 μέχρι και την επιβολή του δικτατορικού καθεστώτος της 21ης Απριλίου του 1967, πέρασαν πολλά δύσκολα χρόνια και η πολιτική ζωή του τόπου πέρασε πολλούς σημαντικούς «σταθμούς». Οι νικητές του εμφυλίου με τους συμμάχους τους Αμερικανούς ήθελαν να πάρουν την ρεβάνς. Με τον φόβο και την δικαιολογία του κομμουνιστικού κινδύνου, η αστική τάξη κυβέρνησε με την βία και την νοθεία στις εκλογές χρησιμοποιώντας πάντα το παρακράτος της Δεξιάς. Ήταν γνωστό, η κατάσταση με τους αγώνες του λαού δεν ήταν εύκολή για την αστική τάξη και όλοι περίμεναν ότι θα επιβληθεί μία στρατιωτική χούντα για να ελέγξει τις εξελίξεις που δεν ήταν προβλέψιμες. Μπορεί κάποιοι (οι περισσότεροι) να περίμεναν πως πρώτοι θα κινούνταν οι στρατηγοί ή ακόμα και ο ίδιος ο βασιλιάς, σε μία δικτατορία ενάντια στον λαό.
Στην πολυτάραχη αυτή πολιτική περίοδο στους πρώτους μήνες του 1967, κάθε προσπάθεια των πολιτικών της ΕΡΕ και του Κέντρου μαζί με τον Κωνσταντίνο Γλύξμπουρκ να βρεθεί μία πολιτική λύση δεν έφερε κανένα αποτέλεσμα. Ο Κωνσταντίνος είχε από την περίοδο των μεγάλων κινητοποιήσεων χάσει κάθε εμπιστοσύνη στους πολιτικούς και ένιωθε ότι ο θρόνος απειλούταν. Μετά από τις κατηγορίες μερίδας του τύπου που έδειχνε το παλάτι να είναι υπεύθυνο και φαύλο δεν είχε καμία διάθεση για την εξεύρεση πολιτικής λύσης. Θεώρησε ότι η λύση θα πρέπει να έρθει με την ανάμιξη του στρατού.
Στο διάστημα αυτό της προετοιμασίας γινόταν μεγάλες αλλαγές στο στράτευμα με μετακινήσεις ανωτέρων αξιωματικών. Ο αρχηγός του στρατού Γρηγόρης Σπαντιδάκης είχε αρχίσει τις μεταθέσεις έμπιστων αξιωματικών σε νευραλγικά σημεία. Είχε επικοινωνία με τις Αμερικάνικες υπηρεσίες πληροφοριών τις οποίες ενημέρωσε ότι είχε βάλει σε κίνηση το μυστικό σχέδιο πραξικοπήματος με την έγκριση του βασιλιά. Είχε αναθέσει σε έμπιστους αξιωματικούς ορισμένα καθήκοντα για την προετοιμασία σχεδίου κατάληψη της εξουσίας. Το σχέδιο αυτό ονομάστηκε «Ιέραξ ΙΙ» που ήταν το Νατοϊκό σχέδιο «Προμηθεύς» για την κατάληψη εξουσίας. Το σχέδιο αυτό προέβλεπε την κατάληψη νευραλγικών κτιρίων και εγκαταστάσεων της χώρας και τις συλλήψεις στελεχών της Κομμουνιστικής Αριστεράς.
Στις αρχές του Απρίλη του 1967, ο Γρηγόρης Σπαντιδάκης κάλεσε σε σύσκεψη 6 αντιστράτηγους, τους πιο έμπιστους, και τους τόνισε ότι έφτασε η ώρα για επέμβαση του στρατού. Η CIA ήταν πλήρως ενημερωμένη για το περιεχόμενο αυτής της σύσκεψης των στρατηγών. Οι δυνάμεις της κατασκοπίας «ΚΥΠ» μαζί με την ΣΙΑ στις αρχές του 1967, επεξεργάζονταν τις λεπτομέρειες στο επιτελικό σχέδιο για την επιβολή δικτατορίας στην Ελλάδα. Όλοι συμφώνησαν με τον στρατηγό Σπαντιδάκη και τον εξουσιοδότησαν να συναντηθεί με τον Κωνσταντίνο και να του ζητήσει εκ μέρους όλων να δώσει την εντολή εκτέλεσης του σχεδίου "Ιέραξ ΙΙ" για τη διενέργεια του πραξικοπήματος. Αν μέχρι τότε ο βασιλιάς δεν είχε διατάξει να γίνει το πραξικόπημα, κανόνισαν νέα σύσκεψη για τη Δευτέρα 24 Απριλίου,
Ο νεαρός βασιλιάς Κωνσταντίνος είναι άβουλος και η μητέρα του η Φρειδερίκη τραβάει τα νήματα στο παλάτι και θα δεχόταν οτιδήποτε σχήμα διακυβέρνησης προκειμένου να είναι το στέμμα ο ρυθμιστής του συντάγματος.
Ο λαός στο περιθώριο και άλλοι ήταν αυτοί που όριζαν την μοίρα του. Αλλά δεν ήταν μόνο οι στρατηγοί με τον βασιλιά που ετοίμαζαν τις αλυσίδες της χούντας στον Ελληνικό λαό, ήταν και άλλη ομάδα. Τρείς επίορκοι αξιωματικοί του Ελληνικού στρατού και συνωμότες, ο συνταγματάρχης Γεώργιος Παπαδόπουλος, ο ταξίαρχος Στυλιανός Παττακός και ο συνταγματάρχης Νικόλαος Μακαρέζος είχαν προχωρήσει την ομάδα τους και μαζί με τους συμμάχους των ΗΠΑ προετοίμαζαν την δική τους εκτροπή από την δημοκρατία με τις δικές τους επαφές και συναντήσεις για να λάβουν όχι μόνο την συγκατάθεση την οποία είχαν αλλά τις εγγυήσεις για το δικό τους πραξικόπημα που το είχαν επεξεργαστεί στα άδυτα της ΣΙΑ. Αυτές οι δύο ομάδες σχεδίασαν να αλυσοδέσουν τον λαό και να τον κρατήσουν χρόνια πίσω μαζί με τις μυστικές διαβουλεύσεις με την ΣΙΑ και μπαλαντέρ το παλάτι.
Μπορεί κάποιοι (οι περισσότεροι) να περίμεναν πως πρώτοι θα κινούνταν οι στρατηγοί ή ακόμα και ο ίδιος ο βασιλιάς, αλλά από ένα χρονικό σημείο και έπειτα το ερώτημα δεν ήταν το αν θα γίνει το πραξικόπημα αλλά το πότε. Την ίδια ώρα, η Αριστερά προειδοποιούσε αλλά ταυτόχρονα έδειχνε και ανίκανη να σταματήσει το… αναπόφευκτο.

Οι συνταγματάρχες άρχισαν το μακάβριο σχέδιο τους. Μετατίθεται στην Αθήνα ο Γεώργιος Παπαδόπουλος μαζί με τον συνταγματάρχη Νικόλαο Μακαρέζο και τοποθετείται στη θέση – κλειδί του διευθυντή του 3ου Επιτελικού Γραφείου του ΓΕΣ, έχοντας την ευθύνη των επιχειρήσεων. Σε εκείνον ανατίθεται η εφαρμογή του Νατοϊκού σχεδίου «Προμηθεύς», που προβλέπει την επέμβαση των Ενόπλων Δυνάμεων σε περίπτωση «ερυθράς» απειλής. Ταυτόχρονα, ο ίδιος, φροντίζει να μεταθέσει στην Αθήνα φίλους και συνεργάτες του και να τους τοποθετήσει σε καίριες θέσεις.
Η τράπουλα είχα στηθεί και απέμεναν μερικές ακόμα λεπτομέρειες. Από τον πολιτικό χώρο, η Δεξιά της οποίας κύρια στελέχη της είχαν επαφές και με τις δύο ομάδες των στρατιωτικών, δεν θα είχε αντίρρηση στο πραξικόπημα αρκεί τα κύρια της μέλη να ήταν μελλοντικά στο παιχνίδι. Βάσει αυτού του σχεδίου θα εκδηλωθεί και θα επικρατήσει τις πρώτες πρωινές ώρες της 21ης Απριλίου το στρατιωτικό πραξικόπημα με το πρόσχημα του κομμουνιστικού κινδύνου.
Στις 11.30΄ το βράδυ της Πέμπτης 20ης Απριλίου, η τριανδρία συναντήθηκε στο αρχηγείο των τεθωρακισμένων στο Γουδί, Μετά από μακρές συζητήσεις σε ότι αφορά την ημερομηνία για το πραξικόπημα ο Παπαδόπουλος πρότεινε να το αναβάλουν κατά είκοσι τέσσερις ώρες. Ο Παττακός αρνήθηκε κι η διαφωνία τους κράτησε αρκετή ώρα. Τελικά ο Παττακός ανακοίνωσε στους άλλους συνωμότες ότι εκείνος θα ξεκινούσε το κίνημα και θα έβγαζε τα άρματα στον δρόμο της πρωτεύουσας είτε τον ακολουθούσαν οι άλλοι δύο ή όχι και τότε συμφώνησαν κι οι υπόλοιποι. Ωστόσο, το πραξικόπημα είχε ήδη καθυστερήσει κατά μία ώρα και οι πρώτες μετακινήσεις μονάδων άρχισαν μετά τη 1 π.μ. Έτσι ξεκίνησε η εκστρατεία των στρατιωτικών ενάντια στον εχθρό λαό.

Από όσα αποκάλυψε ιστορική έρευνα για τους πραξικοπηματίες της 21ης Απριλίου, τα πρόσωπα, οι ιδέες τους και η δράση τους ήταν γνωστά από μία δεκαετία πριν το πραξικόπημα. Τους γνώριζαν οι μυστικές υπηρεσίες, η στρατιωτική ιεραρχία και η πολιτική εξουσία. Ήταν το οργανικό κομμάτι της δεξιάς εξουσίας και παραεξουσίας. Η Δεξιά τους κάλυψε και τους αξιοποίησε. Οι στρατηγοί του βασιλιά τους είχαν εμπιστοσύνη και τους θεωρούσαν μέρος του δικού τους σχεδίου. Η ομάδα του Παπαδόπουλου είχε επαφές με ανώτατους αξιωματικούς, με το Παλάτι και με τους Αμερικανούς, με λίγα λόγια αυτό ήταν το παρακράτος.
Το βράδυ της 20ης Απριλίου προς την 21η Απριλίου άλλαξαν μερικά πράγματα από αυτά που αρχικά είχε αποφασίσει η ομάδα των πραξικοπηματιών. Αντί να παραδώσουν την εξουσία στον βασιλιά, που έσπευσε να τους νομιμοποιήσει, αποφάσισαν τελικά να την κρατήσουν για τον εαυτό τους. Αυτό είναι που επιτρέπει έκτοτε στη Δεξιά να ισχυρίζεται ότι δεν είχε την παραμικρή σχέση με τους συνταγματάρχες της Χούντας και ότι τους έμαθε την ημέρα που κινήθηκαν, από ματαιοδοξία και μόνο, για να καταλύσουν τον κοινοβουλευτισμό.
Τα ξημερώματα της 21ης Απρίλη τα ραδιόφωνα έπαιζαν στρατιωτικά εμβατήρια και ενδιάμεσά ανακοίνωναν ότι «λόγο της έκρυθμου καταστάσεως την διακυβέρνηση της χώρας αναλαμβάνει ο στρατός». Έβγαζαν ανακοινώσεις για τους κομμουνιστές που σχεδίαζαν να κυλήσουν την χώρα στο αίμα. Ο δικτάτορας Παπαδόπουλος στην ημερήσια ανακοίνωση του ανέφερε ότι ο στρατός αναγκάστηκε να αναλάβει την διακυβέρνηση της χώρας και να αποτρέψει τους κομμουνιστές να προκαλέσουν το χάος. Απαγορεύτηκαν οι διαδηλώσεις και η κυκλοφορία του κόσμου στους δρόμους εκείνο το πρωινό. Έβλεπες μόνο στρατιωτικά αυτοκίνητα τους δρόμους.
Το παρακράτος της δεξιάς που είδαμε στο πρώτο μέρος αυτής της αφήγησης, μεταβλήθηκε σε επίσημο φορέα της εξουσίας για επτά ολόκληρα χρόνια. Οι φασιστικές πρακτικές από τους λάτρες των Ναζί εφαρμόστηκαν με απερίγραπτη αγριότητα στον Ελληνικό λαό. Συνέλαβε αριστερούς αγωνιστές του Δεύτερου πολέμου μιας περασμένης πια ηλικίας. Συνέλαβε συνδικαλιστές, ανθρώπους της τέχνης και του πολιτισμού. Φοιτητές, εργάτες ανθρώπους που τους είχαν χαρακτηρίσει οι χαφιέδες της ασφάλειας και τους είχαν στους «φακέλους».
Συνέλαβαν τον Παναγιώτη Κανελλόπουλο και τους πολιτικούς Γεώργιο Μαύρο, Γεώργιο και Ανδρέα Παπανδρέου, Ηλία Ηλιού, Κωνσταντίνο Μητσοτάκη Μανώλη Γλέζο Λεωνίδα Κύρκο και άλλους. Επίσης το πρώτο πρωί της 21ης Απρίλη συνέλαβαν 8,720 πολίτες. Τους συγκέντρωσαν στο Ιππόδρομο Φαλήρου, γήπεδο Καραϊσκάκη γήπεδο της ΑΕΚ. Περικύκλωσαν τα ανάκτορα του Τατοϊου και ο Παπαδόπουλος, Παττακός και Μακαρέζος απαίτησαν από τον Βασιλιά την νομιμοποίηση του Πραξικοπήματος.

Οι πραξικοπηματίες είχαν τον έλεγχο των μονάδων του στρατού ξηράς. Τεθωρακισμένα, ΕΣΑ και Ευέλπιδες. Κατέλαβαν στρατηγικής σημασίας σημεία στην Αθήνα. Πεντάγωνο, Αεροδρόμιο, κτίριο του ΟΤΕ, επικοινωνίες επί της οδού Πατησίων. ΕΙΡ ίδρυμα ραδιοφωνίας και παλαιά ανάκτορα.
Οι πραξικοπηματίες υπέδειξαν στο βασιλιά σαν πρωθυπουργό τον Σπαντιδάκη. Ο βασιλιάς διαφώνησε και τοποθέτησαν πρωθυπουργό τον Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου Κωνσταντίνο Κόλλια φιλοβασιλικό και άνθρωπο του Βασιλιά.
Τον Δεκέμβρη του 1967 ο βασιλιάς σε μία καθαρά θεατρινίστικη κίνηση κάνει πραξικόπημα γνωστό σαν το Αντικινημα της 13ης Δεκεμβρίου το οποίο όπως ήταν αναμενόμενο ατύχησε. Ίσως και αυτό να ήθελε ο Κωνσταντίνος για να μην έχει τον πονοκέφαλο της δικτατορίας. Το ατύχημα αυτό του Κωνσταντίνου οδήγησε στην φυγή του στο εξωτερικό και την μονιμότητα της χούντας με νέα κυβέρνηση με πρωθυπουργό τον Δικτάτορα Παπαδόπουλο.
Το καθεστώς της 21 Απριλίου καθιερώθηκε μετά την απόπειρα του Βασιλιά με την αποτυχία του αντικινήματος και παγιώθηκε περισσότερο. Το καθεστώς κυβέρνησε για τα επόμενα επτά χρόνια, κατάργησε επίσημα τη βασιλεία την 1η Ιουνίου 1973 και οδήγησε τη χώρα στη τραγωδία της Κύπρου το 1974.
Η Χούντα τον Απρίλη του 1967 βρήκε τον Ελληνικό λαό απροετοίμαστο. Αφού ο λαός πέρασε το πρώτο σοκ με τη Χούντα πολύ δειλά και με τον φόβο των αντιποίνων έμεινε μουδιασμένος και αρχικά αμέτοχος σε εκδηλώσεις ενάντια στην χούντα. Η δυσκολία να οργανωθεί σε αντιδικτατορικές οργανώσεις αλλά και ο φόβος από ένα μεγάλο αριθμό χαφιέδων έκανε την δράση ενάντια στην χούντα πολύ δύσκολη στην αρχή και είχε μεγάλα ρίσκα.
Τις παραμονές της χούντας μία αριστερή εφημερίδα έγραφε σε περίπτωση δικτατορίας ο κόσμος να κατέβει στις πλατείες και να συγκεντρωθεί εκεί. Δεν υπήρχε κίνηση στους δρόμους και από μακριά ακούγαμε πυροβολισμούς και δεν ξέραμε τι συνέβη. Στα πέτρινο δημοτικό σχολείο μάθαμε από ένα φαντάρο ότι αυτούς που συνελάμβαναν θα τους είχαν εκεί μέχρι να τους μεταφέρουν αλλού άγνωστο σε ποιο μέρος. Εκτός από μερικούς φαντάρους σκοπούς οπλισμένους δεν είδαμε κάτι διαφορετικό.
Ρώτησα τον ιδιοκτήτη από ένα μικρό μαγαζάκι για τσιγάρα και εφημερίδες και μου είπε πριν από λίγη ώρα τους φόρτωσαν στα στρατιωτικά φορτηγά και τους πήγαν προς την κατεύθυνση του Πειραιά. Συνεχίζοντας κατεβήκαμε στο κέντρο της συνοικίας μας στην πλατεία. Εκτός από μερικούς φαντάρους δεν υπήρχε κόσμος εκεί. Μάλιστα μας είπαν με αυστηρό τόνο τι δουλειά έχουμε εκεί αφού απαγορεύονταν η κυκλοφορία.
Στην επόμενη έκδοση θα αναφερθούμε στα βασανιστήρια που υπέστησαν οι αντιφρονούντες στην δικτατορία.