Ο Λέτσε επικεντρώνεται στη βιομηχανική ανάπτυξη με επίκεντρο τα πυρηνικά

Δημήτρης Βοχαΐτης - LJI Reporter

Η κυβέρνηση του Οντάριο αξιοποιεί τη δυναμική από την έναρξη κατασκευής του πρώτου μικρού αρθρωτού (πυρηνικού) αντιδραστήρα (SMR) στην G7 και την 20ετή ανανέωση της άδειας λειτουργίας του πυρηνικού σταθμού παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας του Darlington, για να ζητήσει από την Οττάβα ταχύτερες εγκρίσεις, λιγότερη γραφειοκρατία και αυξημένη ομοσπονδιακή χρηματοδότηση σε «εθνικής εμβέλειας» μεγάλα ενεργειακά έργα. Το σήμα δόθηκε σε συνέντευξη τύπου -στην οποία ήταν παρών και ο Ελληνικός Τύπος- ενώ νωρίτερα το Οντάριο φιλοξένησε στο Τορόντο την πανκαναδική σύνοδο «Συνδέοντας τον Καναδά – Χτίζοντας μία Ενεργειακή Υπερδύναμη» (Connecting Canada - Building an Energy Superpower), όπου τέθηκε η ανάγκη για ενιαίες υποδομές και την επιτάχυνση αδειοδοτήσεων.

Τον Μάιο, η επαρχία του Οντάριο άναψε το «πράσινο φως» για τον πρώτο από τους τέσσερις SMR τύπου BWRX-300 της GE Vernova/Hitachi στο χώρο του Darlington, τον πρώτο στην Ομάδα των Επτά, και, όπως εκτιμάται, την πρώτη που θα τεθεί σε λειτουργία στη Δύση μέσα στην επόμενη δεκαετία. Το έργο εντάσσεται στο σχέδιο κάλυψης της αυξανόμενης ζήτησης (πρόβλεψη +75% έως το 2050) και δημιουργίας νέων θέσεων εργασίας ενώ κάθε μονάδα στοχεύει σε παροχή ρεύματος για περίπου 300.000 κατοικίες.

Στις 25 Σεπτεμβρίου 2025, η Καναδική Επιτροπή Πυρηνικής Ασφάλειας (CNSC) ανανέωσε την άδεια λειτουργίας του Darlington για 20 χρόνια, έως τις 30 Νοεμβρίου 2045, τη μακροβιότερη άδεια που έχει δοθεί σε καναδικό πυρηνικό σταθμό. Η εξέλιξη εξασφαλίζει μακροχρόνια, μηδενικών εκπομπών, ηλεκτροπαραγωγή για την επαρχία και «κλειδώνει» την πυρηνική ραχοκοκαλιά του δικτύου ενόσω προχωρά η εγκατάσταση των SMR.

Παράλληλα, η Οττάβα τον Φεβρουάριο του 2024 ενίσχυσε με έως 50 εκατομμύρια δολάρια τις προπαρασκευαστικές μελέτες για νέο σταθμό στη Bruce Power, το δεύτερο μεγαλύτερο πυρηνικό συγκρότημα στον κόσμο σήμερα, με προοπτική προσθήκης έως 4.800 MW που θα μπορούσε να καταστήσει τη νέα μονάδα τη μεγαλύτερη διεθνώς εφόσον υλοποιηθεί.

Η επαρχιακή κυβέρνηση «εξάγει» πλέον τεχνογνωσία αφού η Ontario Power Generation (OPG) υπέγραψε συνεργασίας με την Orlen Synthos Green Energy για στήριξη στην ανάπτυξη και λειτουργία SMR στο Βουοτσαβέκ της Πολωνίας όπου ανακοινώθηκε το πρώτο ευρωπαϊκό BWRX-300, μία ένδειξη ότι η εφοδιαστική αλυσίδα ηλεκτρικής ενέργειας του Οντάριο αποκτά διεθνή εμβέλεια.

«Έργα εθνικής εμβέλειας» και ομοσπονδιακές προτεραιότητες

Σε πολιτικό επίπεδο, η ομοσπονδιακή κυβέρνηση έδωσε στη δημοσιότητα την πρώτη δέσμη του καταλόγου «Έργα Εθνικής Προτεραιότητας» (Nnation Building Projects) ενός μηχανισμού που δίνει προτεραιότητα σε μεγάλα έργα, όπου οι επαρχίες, ανάμεσά τους και το Οντάριο, πιέζουν για ένταξη νέων πυρηνικών, ενδοχώριων διασυνοριακών διασυνδέσεων και οδικής πρόσβασης σε κρίσιμα κοιτάσματα.

Στο πεδίο των κανονισμών, το Οντάριο ζητά τον εξορθολογισμό της ομοσπονδιακής διαδικασίας περιβαλλοντικών αξιολογήσεων και ευθυγράμμιση με τις καλύτερες διεθνείς πρακτικές, με επιχείρημα ότι οι υπερβολικές επικαλύψεις καθυστερούν τις επενδύσεις. Η συζήτηση «κουμπώνει» με τη συνεχιζόμενη προσαρμογή των Ομοσπονδιακών Κανονισμών Καθαρής Ηλεκτροπαραγωγής και τις αποφάσεις ζωής-επέκτασης σε Pickering, Bruce και Darlington, που συνθέτουν το επίκεντρο της «νέας πυρηνικής αναγέννησης» του Καναδά.

Μετασχηματισμός αδειοδοτήσεων για ορυκτά κρισίμου σημασίας

Το «Ring of Fire» στον Βορρά παραμένει στρατηγικός στόχος: τον Ιανουάριο, η Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Περιβαλλοντικών Αξιολογήσεων και 15 εταίροι-Πρώτα Έθνη οριστικοποίησαν τους όρους εντολής για την Περιφερειακή Αξιολόγηση της περιοχής, ένα βήμα που επιδιώκει να βελτιώσει τη διαβούλευση, πριν από μελλοντικές αποφάσεις εξόρυξης.

Το Οντάριο, από την πλευρά του, προωθεί το νομοσχέδιο «One Project, One Process» για να μειώσει στο μισό τους χρόνους εξέτασης αδειών σε επιλεγμένα μεταλλευτικά έργα από την επαρχία, ξεκινώντας από τα κρίσιμα ορυκτά που βρίσκονται στο υπέδαφός της. Η πρωτοβουλία, που ανακοινώθηκε την άνοιξη, στοχεύει σε ενιαίο συντονισμό αδειοδότησης και ενδυναμώνει το επιχείρημα της επαρχίας για παράλληλες ομοσπονδιακές μεταρρυθμίσεις.

Με την πυρηνική ισχύ να καλύπτει ήδη πάνω από το ήμισυ της ηλεκτροπαραγωγής του Οντάριο, η επέκταση των SMR και η πολυετής αδειοδότηση-λειτουργία των μεγάλων σταθμών (Darlington, Pickering, Bruce) αποσκοπούν στη διατήρηση χαμηλών, προβλέψιμων τιμολογίων και στη θωράκιση της επάρκειας, καθώς η ζήτηση ηλεκτρισμού έχει εκτιναχθεί. Η επιλογή «σταθερής βάσης» παραγωγής χωρίς εκπομπές εμφανίζεται ως κεντρικός άξονας για να στηριχθεί η ανταγωνιστικότητα ΜμΕ και εξαγωγικής βιομηχανίας.

Η στροφή στα ηλεκτρικά οχήματα και η «παύση» του 2026

Στο μέτωπο της κινητικότητας, η ομοσπονδιακή κυβέρνηση αποφάσισε στις 5 Σεπτεμβρίου να μην εφαρμόσει τον στόχο για το 2026 (20% των νέων πωλήσεων να είναι μηδενικών εκπομπών), εγκαινιάζοντας 60ήμερη αναθεώρηση του πλαισίου καθώς οι μεταγενέστεροι στόχοι, μέχρι το 2035, είναι υπό αξιολόγηση. Το «πάγωμα» του 2026 έγινε δεκτό από την κυβέρνηση του Οντάριο ως κίνηση «κοινής λογικής» απέναντι στις πιέσεις της αυτοκινητοβιομηχανίας και τις μεταβαλλόμενες συνθήκες που επικρατούν σήμερα στη διεθνή αγορά.

‍