Πρόβλεψη για διεύρυνση ελλείμματος

Δημήτρης Βοχαΐτης - LJI Reporter
Η προειδοποίηση του Κοινοβουλευτικού Ελεγκτή Προϋπολογισμού (ΚΕΠ) βαραίνει τον φθινοπωρινό προϋπολογισμό, προεξοφλώντας απότομη διόγκωση του ελλείμματος και θέτοντας εν αμφιβόλω τις αποκαλούμενες «δημοσιονομικές αγκύρες» της ομοσπονδιακής κυβέρνησης.
Ο προσωρινός επικεφαλής του ΚΕΠ, Τζέισον Ζακ, προβλέπει ετήσιο έλλειμμα 68,5 δισ. δολαρίων για το τρέχον οικονομικό έτος έναντι 51,7 δισ. πέρυσι, ενώ εκτιμά ότι ο λόγος του χρέους ως προς το ΑΕΠ δεν βρίσκεται πλέον σε καθοδική τροχιά μεσοπρόθεσμα. Η επικαιροποιημένη μακροοικονομική και δημοσιονομική εικόνα παρέχει στη Βουλή των Κοινοτήτων ένα σημείο αναφοράς ενόψει του προϋπολογισμού που θα κατατεθεί στις 4 Νοεμβρίου. Το κείμενο καταγράφει περίπου 115,1 δισεκατομμυρίων δολαρίων νέων δαπανών σε ορίζοντα πενταετίας από την τελευταία αναπροσαρμογή του Δεκεμβρίου. Παράλληλα, αναμένει πραγματική μεγέθυνση 1,2% το 2025 και 1,3 % το 2026 με το ονομαστικό ΑΕΠ να υπολείπεται κατά μέσο όρο κατά 12,9 δισ. την περίοδο 2025 έως 2029 λόγω των δασμών. Το ΚΕΠ προειδοποιεί ότι «με χαμηλότερα έσοδα και υψηλότερες δαπάνες, τα ετήσια ελλείμματα θα κινούνται κοντά στα 60 δισ. σε όλο τον ορίζοντα πρόβλεψης και κατά 26,6 δισ. υψηλότερα κατ’ έτος σε σχέση με τις προβλέψεις του Μαρτίου».

Η δημοσιονομική πίεση αποδίδεται στην οικονομία που επιβραδύνεται από την εμπορική αντιπαράθεση με τις Ηνωμένες Πολιτείες και τις αμοιβαίες επιβαρύνσεις, μία εξέλιξη που διαβρώνει τη φορολογική βάση ενώ η κυβέρνηση αυξάνει τις επενδύσεις κεφαλαίου για να αναζωπυρώσει την καναδική οικονομία. Ο υπουργός Οικονομικών του Καναδά, Φρανσουά-Φιλίπ Σαμπάν, ξεχώρισε τις παγκόσμιες αναταράξεις στο εμπόριο ως βασικό αίτιο της διεύρυνσης του ελλείμματος υποστηρίζοντας ότι οι Καναδοί αναμένουν στήριξη της εργασίας και στροφή της οικονομίας προς μελλοντική ανάπτυξη. Σε συνέντευξη του που δημοσιεύθηκε πρόσφατα τόνισε ότι οι αποδόσεις των επενδύσεων του φθινοπωρινού πακέτου θα συμβάλουν στη μετέπειτα αποκλιμάκωση του ελλείμματος.

Η αμφισβήτηση των δημοσιονομικών αγκυρών από τον Ζακ έχει ήδη προκαλέσει έναν πολιτικό αντίλογο. Ο Μαρκ Κάρνεϊ επιμένει ότι η κυβέρνηση του διατηρεί σαφή πλαίσια δημοσιονομικής πειθαρχίας απαντώντας στις ανησυχίες του Ελεγκτή. Η παρέμβασή του ήρθε έπειτα από κατάθεσή του Ζακ σε επιτροπή της Βουλής.

Ο Καναδός πρωθυπουργός αναγνώρισε ότι οι διαπραγματεύσεις με την Ουάσιγκτον για το εμπόριο κινούνται προς την προβλεπόμενη διαδικασία επανεξέτασης της συμφωνίας USMCA, μία ένδειξη ότι οι δασμολογικές τριβές δύσκολα θα εκλείψουν άμεσα. Σύμφωνα με το Reuters, οι πιέσεις από πλευράς των ΗΠΑ συνοδεύονται συγχρόνως και μία από ευρύτερη αβεβαιότητα στις διατλαντικές σχέσεις, στοιχείο που αντικατοπτρίζεται στις προβλέψεις για τα έσοδα.
Στο μέτωπο της άμυνας, το ΚΕΠ δεν ενσωματώνει στο βασικό σενάριο κλιμακωτή αύξηση των δαπανών για την επίτευξη του νεότερου στόχου του ΝΑΤΟ για συνολικές δαπάνες ασφάλειας στο πέντε τοις εκατό του ΑΕΠ έως το 2035 ούτε τις ανακοινωμένες περικοπές στη δημόσια διοίκηση την επόμενη τριετία. Η δημόσια συζήτηση για την κατανομή πόρων αποκτά μεγαλύτερη ένταση καθώς ο νέος Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ έχει υπογραμμίσει την ανάγκη για ποιοτικό άλμα στις αμυντικές επενδύσεις των μελών της συμμαχίας και έχει προϊδεάσει για την υιοθέτηση φιλόδοξων στόχων χρηματοδότησης.

Η τεχνική εικόνα που σκιαγραφεί ο επικεφαλής του ΚΕΠ δείχνει ότι το έλλειμμα ως ποσοστό του ΑΕΠ διευρύνεται φέτος στο μείον 2,2% από μείον 1,7% πέρυσι, προτού αρχίσει σταδιακή συρρίκνωση έως το 2029 με επίπεδα γενικώς υψηλότερα από εκείνα που είχε προβλέψει η ανοιξιάτικη πλατφόρμα των Φιλελευθέρων. Το συνολικό χρέος ως ποσοστό του ΑΕΠ εκτιμάται ότι θα ανέβει προς το 43% από 41,7% πέρυσι καθώς τα ελλείμματα παραμένουν πάνω από το ένα τοις εκατό του ΑΕΠ.

‍