«Τηλεοπτική σαπουνόπερα» η σύγκρουση για τον φόρο υπεραξίας

Δημήτρης Βοχαΐτης - LJI Reporter
Η πολιτική σύγκρουση για τον νέο φόρο υπεραξίας (capital gains tax) συνεχίζει να είναι θερμή και οι εξελίξεις να γίνονται πιο ενδιαφέρουσες έχοντας την φιλελεύθερη κυβέρνηση να προτείνει αλλαγές. Τα ερωτηματικά, όμως, παραμένουν πίσω από το ερώτημα: Θα συσπειρωθούν οι Καναδοί πίσω από την ιδέα δικαιοσύνης και διαφάνειας ή θα κλίνουν προς την αόριστη και χωρίς καθαρές θέσεις του συντηρητικού ηγέτη Pierre Poilievre για φορολογική μεταρρύθμιση;
Την περασμένη εβδομάδα, η υπουργός Οικονομικών και αντιπρόεδρος της κυβέρνησς, Chrystia Freeland, αναφερόμενη και πάλι το ερώτημα που είχε θέση κατά τη διάρκεια της συζήτησης για τον προϋπολογισμό τονίζοντας πως «Οι πλουσιότεροι Καναδοί θα πρέπει να αναρωτηθούν εάν θέλουν να ζήσουν σε μια χώρα όπου όσοι βρίσκονται στην οικονομική κορυφή πρέπει να ζουν στην πολυτέλεια πίσω από κλειστές κοινότητες με ολοένα υψηλότερους φράχτες, χρησιμοποιώντας ιδιωτική υγειονομική περίθαλψη και αεροπλάνα, γιατί η δημόσια σφαίρα θα είναι τόσο υποβαθμισμένη και η οργή της συντριπτικής πλειοψηφίας των λιγότερο προνομιούχων συμπατριωτών τους θα είναι εκρηκτική».
Λίγες ημέρες μετά, ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης, Pierre Poilievre, κυκλοφόρησε ένα δεκαεξάλεπτο βίντεο στο οποίο γινόντουσαν αναφορές στα ιστορικά πρόσωπα του Αδόλφου Χίτλερ και του Ιωσήφ Στάλιν. Τα ερωτήματα, όμως, παραμένουν εις βάρος του καθώς δεν ξεκαθαρίζει την σχέση που υπάρχει με την αναφορά των δύο προσώπων στην φορολογική πολιτική που έχει εφαρμοσθεί με τον φόρο υπεραξίας ή και τι αντίκτυπο θα είχε η αύξηση του ποσοστού συμπερίληψης από 50% σε 67%.
Το διακύβευμα σε αυτή τη συζήτηση είναι μεγάλο. Η στρατηγική του Poilievre περιλαμβάνει όχι μόνο ιστορικές αναφορές αλλά και ένα άγγιγμα μυστηρίου, με μία αόριστη υπόσχεση για φορολογικές μεταρρυθμίσεις στην περίπτωση που εκλεγεί στην διακυβέρνηση της χώρας.
Δικαιοσύνη vs Οικονομική πλήξη επαγγελματικών κλάδων
Οι Φιλελεύθεροι υποστηρίζουν ότι οι προτεινόμενες αλλαγές του νομοσχεδίου γίνονται για να υπάρξει δικαιοσύνη  και διαφάνεια καθώς στοχεύουν στους πλουσιότερους Καναδούς. Σύμφωνα με την Freeland, σε κάθε δεδομένο έτος, μόνο ένα μικρό κλάσμα των Καναδών, περίπου το 0,13%, οι οποίοι έχουν μέσο ετήσιο εισόδημα της τάξεως του 1,4 εκατομμυρίων δολαρίων, θα πληρώσουν περισσότερα λόγω των κερδών από τα κεφάλαιά τους. Σύμφωνα, όμως, με κάποιες εκτιμήσεις διαφαίνεται πως περίπου το 4,3% των φορολογουμένων θα επηρεαστεί από αυτές τις αλλαγές, αφήνοντας την πλειονότητα ανέγγιχτη.
Ο Poilievre, από την άλλη πλευρά, προκάλεσε την υπουργό Οικονομικών και αντιπρόεδρο της κυβέρνησης να νομοθετήσει την εγγύηση πως κανένας από το 99,87% των πολιτών δεν θα κληθεί να πληρώσει αυξημένους φόρους λόγω αυτών των αλλαγών. Εξέφρασε επίσης ανησυχίες που εκφράστηκαν από τον Ιατρικό Σύλλογο Καναδά (Canadian Medical Association) και την ένωση Καλλιεργητών Σιτηρών Καναδά (Grain Growers of Canada), οι οποίοι υποστηρίζουν ότι αυτές οι αλλαγές θα μπορούσαν να έχουν αρνητικό αντίκτυπο στην πρόσληψη γιατρών αλλά και τη μεταβίβαση αγροκτημάτων σε μέλη της οικογένειας.
Συνοψίζοντας, οι Φιλελεύθεροι εμμένουν πως οι αλλαγές γίνονται για λόγος δικαιοσύνης και ισότητας αφού το νομοσχέδιο στοχεύει στους πλουσιότερους Καναδούς ενώ οι Συντηρητικοί εκφράζουν ανησυχίες για πιθανές επιπτώσεις που θα πλήξουν την πλειοψηφία των φορολογουμένων και ορισμένους επαγγελματικούς κλάδους.
Ιστορικό πλαίσιο
Οι επικριτές προειδοποιούν ότι η αύξηση του ποσοστού συμπερίληψης θα μπορούσε να βλάψει την οικονομία έχοντας τον τεχνολογικό τομέα ως έναν από αυτούς που θα χάσουν καθώς οι επενδύσεις θα μειωθούν. Την ίδια στιγμή, η έκφραση «δολοφονία εργασίας» επανεμφανίστηκε στη συντηρητική ρητορική. Παρόλα αυτά, αξίζει να σημειωθεί πως την δεκαετία του 1990 το ποσοστό συμπερίληψης ήταν 75% χωρίς να υπάρξουν εμφανής επιπτώσεις στην οικονομία της χώρας.
Από την άλλη, η εξισορρόπηση του δυνητικού οικονομικού κόστους έναντι των εκτιμώμενων 19,4 δισεκατομμυρίων δολαρίων σε πρόσθετα φορολογικά έσοδα τα επόμενα πέντε χρόνια είναι ζωτικής σημασίας. Οι Φιλελεύθεροι έχουν ως στόχο να συνδέσουν τα έσοδα αυτά με νέες δαπάνες για την στέγαση, την ιατροφαρμακευτική και οδοντιατρική περίθαλψη.
Ειδική ομάδα «κρούσης(;)»
Η αντίθεση του Poilievre στις φιλελεύθερες προτάσεις ευθυγραμμίζεται με τις πολιτικές του τάσεις. Το 2004, η πλατφόρμα των Συντηρητικών πρότεινε την μείωση των φόρων υπεραξίας. Τώρα, ο Poilievre, στην περίπτωση που εκλεγεί, υπόσχεται να δημιουργήσει μια «ειδική ομάδα φορολογικής μεταρρύθμισης» εντός των 60 πρώτων ημερών από τον σχηματισμό της κυβέρνησης, με στόχο να χαμηλώσει τους φόρους, να τους κάνει «απλούστερους» και «δικαιότερους». Το ερώτημα, βέβαια, παραμένει τι ακριβώς εννοεί καθώς δεν έχει εκφράσει πολιτικές προτάσεις για το συγκεκριμένο ζήτημα.
Ωστόσο, η πρόταση της ομάδας εργασίας του Poilievre στερείται ιδιαιτεροτήτων και οι Συντηρητικοί θα πρέπει να εξηγήσουν πώς θα αντισταθμίσουν οποιαδήποτε μείωση στα κρατικά έσοδα που θα προκύψει από τις προτεινόμενες φορολογικές μεταρρυθμίσεις τους.
Καθώς η «σύγκρουση» για τους φόρους υπεραξίας συνεχίζεται, η κυβέρνηση των Φιλελευθέρων αντιμετωπίζει μια σημαντική πρόκληση για την υπεράσπιση των προτάσεών της έναντι των συντηρητικών επιθέσεων και των πιθανών οικονομικών ανησυχιών. Το σίγουρο είναι πως το αποτέλεσμα αυτής της συζήτησης θα διαμορφώσει την δημοσιονομική πολιτική και το πολιτικό τοπίο του Καναδά τα επόμενα χρόνια.

‍