ΚΑΠΙΤΑΛΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

Γράφει ο Πλάτων Ρούτης - Proutis0107@rogers.com

Αν νομίζεταιότι είμαστε χειρότερα στο θέμα της οικονομίας κάθε χρόνο που περνάει έχετε δίκιο και δεν είσαστε οι μόνοι. Εννοώ βέβαια την οικονομία στο κάθε σπιτικό και όχι ότι δημοσιεύει η κυβέρνηση του Μητσοτάκη για την Ελλάδα. Αυτοί μιλάνε για πρόοδο της οικονομίας και μας κοροϊδεύουν, ενώ εγώ μιλάω για τον εργαζόμενο ή το συνταξιούχο και την οικογένεια του και δεν αναφέρομαι στους μεγάλο-επιχειρηματίες που κρίνουν την οικονομία με διαφορετικά κριτήρια από ότι ένας εργαζόμενος ή ένας συνταξιούχος.  Γενικότερα η πορεία της οικονομίας επηρεάζει όλους μας με τον ένα ή με τον άλλο τρόπο. Ο εργαζόμενος με ένα μισθό που έχει μείνει ο ίδιος (άντε και με κάτι πενταροδεκάρες αυξήσεις που τις έφαγε ο πληθωρισμός), για δύο και τρία χρόνια βλέπει ότι αυτά που μπορούσε να αγοράσει πριν από δύο χρόνια είναι αδύνατον να τα αγοράσει σήμερα. Δηλαδή έχει χάσει την όποια αγοραστική δύναμη είχε τα τελευταία δυο χρόνια.  Βέβαια οι μεγάλο-επιχειρηματίες είναι άλλο θέμα γιατί αυτοί βλέπουν τα κέρδη τους να αυγαταίνουν.

Το κύμα των ανατιμήσεων έχει αναστατώσει την Ελλάδα, τον Καναδά αλλά και γενικά τον καπιταλιστικό κόσμο παρόλο που η κυβέρνηση επιμένει πως το συγκεκριμένο φαινόμενο θα είναι παροδικό, πάλι ψέματα μας λένε γιατί ποτέ και κανένας δεν έχει δει τις τιμές να κατρακυλήσουν προς τα κάτω. Το καλάθι της νοικοκυράς στο σούπερ-μάρκετ έχει λιγότερα ψώνια τώρα από ότι 1-2 χρόνια νωρίτερα. Οι καπιταλιστικές κυβερνήσεις δεν μπορούν να το κρύψουν πια και έχουν ανακοινώσει και άλλες ανατιμήσεις προϊόντων που έρχονται κοντά στα Χριστούγεννα. Ο υπουργός Γεωργιάδης συνεχίζει εντελώς ξεδιάντροπα να κοροϊδεύει τον κόσμο και να του λέει: «Και έτσι ερχόμαστε εμείς και λέμε στην Ελληνίδα νοικοκυρά και τον Έλληνα καταναλωτή: «Μη φοβάσαι, διότι αυξήσεις μπορεί να δεις στα ράφια, αλλά επειδή θα πληρώνεις λιγότερους φόρους, τελικά στην τσέπη σου θα δεις περισσότερα λεφτά, άρα μην ανησυχείς»» τόνισε αναιδέστατα ο υπουργός.

Αυτές οι δηλώσεις του μπαλαντέρ της πολιτικής Άδωνι Γεωργιάδη για το ότι  θα πληρώνουμε λιγότερους φόρους μόνο γέλια μπορεί να προκαλούν. Υποτιμά την νοημοσύνη του κόσμου και θεωρεί αυτούς που τον ακούν ότι είναι αγέλη προβάτων. Αυτή η δεξιά πολιτική είναι που ακολουθεί η κυβέρνηση του Μητσοτάκη και δηλώνει ότι πρόκειται για ένα παγκόσμιο πρόβλημα πληθωρισμού και πως η κυβέρνηση επιχειρεί να αυξήσει το διαθέσιμο εισόδημα των πολιτών μέσω ελαφρύνσεων, προκειμένου να απορροφηθούν οι όποιες αυξήσεις. «Λιγότερους φόρους» μόνο για αστείο μπορεί να ακουστεί.  Πόσες φορές έχουμε δει μειώσεις τον φόρων το ξέρουμε, ποτέ, για τις αυξήσεις των προϊόντων στα ράφια όλοι το ζούμε καθημερινά και ξέρουμε ποιοι κάνουν τα μεγάλα κέρδη σε βάρος του κόσμου.

Κέρδη δισεκατομμυρίων για τα σούπερ μάρκετ – Ακρίβεια και ανατιμήσεις για τον λαό!

Τα Σούπερ Μάρκετ την διετία 2019 – 2020 είχαν συνολικά έσοδα 24 δισ. ευρώ! Το 2019 οι πωλήσεις τους άγγιξαν τα 11,5 δισ. ευρώ και τα κέρδη τους εκτινάχτηκαν κατά 44% και από 72,4 εκατ. ευρώ το 2018 ανήλθαν σε 104,3 εκατ. ευρώ! Το 2020 – εν μέσω πανδημίας – οι αλυσίδες σούπερ μάρκετ διατήρησαν τις θετικές οικονομικές επιδόσεις τους, αφού σύμφωνα με εκτιμήσεις της αγοράς, η αύξηση των πωλήσεών τους διαμορφώθηκε περίπου στο 10% σε σχέση με το 2019, δηλαδή έφτασαν τα 12,5 δισ. ευρώ! (Σπύρος Κτενάς, newmoney)

Σύμφωνα με τις ίδιες εκτιμήσεις, οι μεγαλύτεροι επιχειρηματικοί όμιλοι του οργανωμένου λιανεμπορίου είδαν τα ταμεία τους να γεμίζουν με 1 δισ. ευρώ περισσότερα το 2020, την ίδια ώρα που μεγάλο μέρος  του εργαζόμενου λαού …επιβίωνε με τα επιδόματα των 534 ευρώ.

Τα Σούπερ Μάρκετ ήταν οι μεγάλοι κερδισμένοι μέσα στην υγειονομική και οικονομική κρίση. Η ανοδική τάση των πωλήσεων τους συνεχίστηκε και τους πρώτους μήνες του 2021. Tο πρώτο τετράμηνο του 2021, σύμφωνα με τα στοιχεία της ΙRI, η αγορά των σούπερ μάρκετ εμφάνισε ανάπτυξη 1,3% η οποία αποδίδεται και στις αυξήσεις τιμών από τις αρχές του έτους.

Αυτούς λοιπόν τους επιχειρηματίες που «θησαύρισαν» μέσα στην υγειονομική κρίση, που με την πρώτη ευκαιρία από τις αρχές του 2021 προχώρησαν σε αυξήσεις τιμών και ήδη προχωρούν σε ακόμα μεγαλύτερες το τελευταίο διάστημα, οι κυβερνώντες σήμερα τους …παρακαλάνε να «απορροφήσουν» μέρους του κύματος ακρίβειας που ήδη «θερίζει» την ελληνική κοινωνία. 

Τόσο ο πρωθυπουργός Κ. Μητσοτάκης από το βήμα της Διεθνής Έκθεσης Θεσσαλονίκης (ΔΕΘ) όσο και αρμόδιος υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων Αδ. Γεωργιάδης σε πρόσφατη τηλεδιάσκεψη που είχε με εκπροσώπους των Σούπερ Μάρκετ αρκέστηκαν σε …παραινέσεις προς τους μεγαλοεπιχειρηματίες για να «συγκρατήσουν» στις τιμές των προϊόντων. «Θα ζητήσω να απορροφηθούν οι αυξήσεις όσο μπορούν», δήλωνε ο «γενναίος» Γεωργιάδης που πρόβαλε τα …στήθη του απέναντι στις αλυσίδες της αγοράς.  

Ο Γεωργιάδης λοιπόν περιορίστηκε σε …ικεσίες και δεν επέβαλε κανέναν μέτρο για την συγκράτηση των ήδη υπερβολικών τιμών. Εξάλλου είναι οπαδός της «αυτορρύθμισης της αγοράς»…

Και όλα αυτά όταν οι πέντε μεγαλύτεροι όμιλοι Σούπερ Μάρκετ της χώρας (βάσει τζίρου) το 2020 εξασφάλισαν: 

— Σκλαβενίτης: Αύξηση πωλήσεων 19,5%, υπερβαίνοντας τα 3,1 δισ. ευρώ. Ενώ σε επίπεδο ομίλου, που περιλαμβάνει τη δραστηριότητα στην Κύπρο, των χονδρικών πωλήσεων μέσω της The Mart, και των σούπερ μάρκετ Χαλκιαδάκης όπου κατέχει το 60%, έφτασε τα 3,8 δισ. ευρώ. Ενώ εμφάνισε μεικτά κέρδη 835 εκατομμύρια ευρώ!

— ΑΒ Βασιλόπουλος: Η αύξηση των πωλήσεων ανήλθε σε λίγο πάνω από 4% φτάνοντας κύκλο εργασιών λίγο πάνω από 2 δισ. ευρώ.

— Lidl Ελλάς: Η τρίτη εταιρεία του χώρου παρότι δεν δημοσιεύει οικονομικές καταστάσεις λόγω εταιρικής σύστασης (!) ωστόσο η αύξηση των πωλήσεων ήταν της τάξης του 8, 8%.

— Όμιλος Μetro-Μy Market: Οι πωλήσεις το 2020 έφτασαν τα 1,33 δισ. ευρώ με ποσοστό ανάπτυξης που ανήλθε στο +5,5% σε σχέση με το 2019.

— Μασούτης: Είχε αύξηση στα έσοδα κατά +6,3% το 2020 με τις πωλήσεις της επιχείρησης να ανέρχονται στα 883 εκατ. ευρώ από 830 εκατ. ευρώ που ήταν το 2019, ενώ η κερδοφορία κατέγραψε ποσοστό ανάπτυξης 20%!

Αύξηση πωλήσεων και κερδών εμφανίζουν και άλλες περίπου 35 μεγάλες ή μικρότερες αλυσίδες του χώρου. 

Μπροστά λοιπόν σε αυτό το πάρτι των δισεκατομμυρίων σε έσοδα και κέρδη οι κυβερνώντες περιορίζονται σε …παρακάλια προς τους ιδιοκτήτες να «απορροφήσουν» τις τιμές, οι οποίες στα ράφια ήδη έχουν πάρει την ανηφόρα με τον Χειμώνα να φαντάζει «Γολγοθάς» για εκατομμύρια νοικοκυριά. 

Από την πλευρά του ο Κ. Μητσοτάκης ως πρωθυπουργός και κεντρικός εκφραστής της ίδιας πολιτικής έκανε ένα βήμα παραπέρα. Δεν περιορίστηκε μόνο σε …παρακάλια. Προχώρησε και σε μια γενναία μείωση του φόρου (μήπως και τους εξευμενίσει) των επιχειρήσεων – άρα και των αλυσίδων Σούπερ Μάρκετ – από 24% σε 22% διασφαλίζοντας σε μετόχους και ιδιοκτήτες ακόμα μεγαλύτερα κέρδη!!!

Στον αντίποδα τα αφεντικά δεν χρειάστηκε να παρακαλέσουν κανέναν κυβερνητικό παράγοντα για να εξασφαλίσουν μείωση στη φορολογίας στην κερδοφορία τους κατά 2% που μεταφράζεται σε κέρδη πολλών εκατομμυρίων! Αυτό τα πρόσφερε απλόχερα η  κυβέρνηση Μητσοτάκη ως πολιτικό προσωπικό που υπερασπίζεται τα συμφέροντας της τάξης της…   

Σε αυτό το όργιο της αύξησης των αγαθών δεν είναι μόνο τα τρόφιμα και τα προϊόντα των σουπερμάρκετ, αλλά και άλλα είδη λαϊκής κατανάλωσης.

Οι αυξανόμενες τιμές των καυσίμων απειλούν να επιδεινώσουν τη φτώχεια σε ολόκληρη την ΕΕ, σύμφωνα με μελέτη της Ευρωπαϊκής Συνομοσπονδίας Συνδικάτων (ETUC) που δόθηκε στη δημοσιότητα στις Βρυξέλλες.

Σύμφωνα με την ETUC, το χαμηλό επίπεδο των μισθών σημαίνει ότι σχεδόν τρία εκατομμύρια ευρωπαίοι εργαζόμενοι δεν θα έχουν πλέον τα μέσα να πληρώσουν αυτό το φθινόπωρο και το χειμώνα τους λογαριασμούς θέρμανσης, καθώς οι τιμές της ενέργειας αυξάνονται σε όλη την Ευρώπη.

«Αυτή η κατάσταση έχει επιδεινωθεί σε 10 κράτη μέλη της ΕΕ την τελευταία δεκαετία και τώρα οι αυξανόμενες τιμές ηλεκτρικής ενέργειας σε ολόκληρη την Ευρώπη κινδυνεύουν να βυθίσουν ακόμη περισσότερους εργαζόμενους σε ενεργειακή φτώχεια», αναφέρει στην ανακοίνωσή της η ETUC.

Το υψηλότερο ποσοστό φτωχών εργαζομένων που δεν μπορούν να αντέξουν οικονομικά τη θέρμανση, σύμφωνα με την ΕTUC, βρίσκεται στην Κύπρο (45,6%), στη Βουλγαρία (42,8%), στη Λιθουανία (34,5%) στην Πορτογαλία (30,6%), στην Ελλάδα (28,7%) και στην Ιταλία (26,1%).

“Οι αυξήσεις των τιμών της ενέργειας καθιστούν ακόμη πιο επείγουσα την ισχυρή δράση της ΕΕ για τους μισθούς. Οι συνδικαλιστικές οργανώσεις καλούν το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο να απομονώσει τους εργαζόμενους από την ενεργειακή φτώχεια, εισάγοντας ένα «κατώφλι ευπρέπειας» στο σχέδιο οδηγίας της ΕΕ για τους κατώτατους μισθούς, το οποίο θα διασφαλίζει ότι οι νόμιμοι κατώτατοι μισθοί εγγυώνται ένα αξιοπρεπές βιοτικό επίπεδο και δεν θα μπορούν ποτέ να είναι χαμηλότεροι από το 60% του μέσου μισθού και το 50% του μέσου μισθού οποιουδήποτε κράτους μέλους», επισημαίνει στην ανακοίνωσή της η ETUC.

Σημειώνεται ότι τα στοιχεία βασίζονται σε μικροδεδομένα της Eurostat που αναλύθηκαν από την ETUC. Τα στοιχεία αναφέρονται μόνο στον αριθμό των εργαζομένων που κερδίζουν λιγότερο από το 60% του εθνικού μέσου ισοδύναμου εισοδήματος.

Σοβαρά προβλήματα αρχίζουν να καταγράφονται στην Ευρώπη από τη ραγδαία αύξηση της τιμής του φυσικού αερίου που κάνει ακριβότερη την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας και κατ’ επέκταση ολόκληρη την αλυσίδα παραγωγής, μεταφοράς και συντήρησης των εμπορευμάτων.

Κατά 30% αυξήθηκε την περασμένη εβδομάδα το φυσικό αέριο φτάνοντας τα 79,31 ευρώ ανά μεγαβατώρα, σε ιστορικό επίπεδο στην ευρωπαϊκή αγορά αναφοράς (TTF).

«Οι τιμές στην Ευρώπη έχουν ήδη σπάσει όλα τα δυνατά ρεκόρ. Και ίσως στο προσεχές μέλλον και αυτά τα ρεκόρ θα σπάσουν με τη σειρά τους», δήλωσε την Παρασκευή ο επικεφαλής της  «Gazprom» Αλεξέι Μίλερ.

Σε αρκετούς παράγοντες «φορτώνεται» η εκτόξευση των τιμών. Αποδίδεται στην παγκόσμια καπιταλιστική ανάκαμψη που αύξησε τη ζήτηση. Στην αύξηση των τιμών του υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) και στα χαμηλά επίπεδα αποθήκευσης στην Ευρώπη. Η παγκόσμια αύξηση της ζήτησης φυσικού αερίου εξάντλησε τις εγκαταστάσεις αποθήκευσης και προκάλεσε αύξηση των τιμών της αγοράς.

Καπιταλιστική Οικονομία

Προσφορά και ζήτηση.

Η προσφορά και η ζήτηση είναι έννοιες ποσοτικές που αφορούν δύο ανθρώπινες ομάδες: τους καταναλωτές που διαμορφώνουν με τις αγορές τους τη ζήτηση και τους πωλητές που καθορίζουν την προσφορά. Οι αστοί οικονομολόγοι μας λένε ότι οι αυξήσεις των τιμών είναι αποτέλεσμα της αύξησης της ζήτησης για προϊόντα. Αυτός είναι ο νόμος της καπιταλιστικής οικονομίας.  Δηλαδή όσο πιο περισσότερος κόσμος ζητάει ένα συγκεκριμένο προϊόν το οποίο δεν υπάρχει άφθονο στην αγορά θα ανέβει η τιμή του. Είναι η θεωρία ζήτηση και τιμές. Αν τώρα οι προμηθευτές δεν διαθέσουν τα προϊόντα τους για λίγο καιρό η ζήτηση θα μεγαλώσει και επομένως οι τιμές του προϊόντος θα αυξηθούν. 

Η ζήτηση ενός προϊόντος επηρεάζεται γενικά από την τιμή του προϊόντος, το εισόδημα και τις προτιμήσεις των καταναλωτών που επηρεάζονται από τις συνήθειες, τη διαφήμιση, τη μόδα κ.τλ. Ακόμη επηρεάζεται από το πλήθος των καταναλωτών, τις τιμές των υποκατάστατων και συμπληρωματικών προϊόντων, το είδος των προϊόντων, την εποχή παραγωγής, αλλά και από δημογραφικά χαρακτηριστικά, όπως την ηλικία και το φύλο των καταναλωτών.

Η καπιταλιστική οικονομία είναι δεδομένο ότι δεν δουλεύει για το εργάτη αντίθετα κλέβει από τον εργάτη αυξάνει τα κέρδη των πλουσίων.