Νίκη των ενοικιαστών - Το Οντάριο αναστέλλει το σχέδιο κατάργησης του ελέγχου ενοικίων

Δημήτρης Βοχαΐτης - LJI Reporter

Η κυβέρνηση του Ontario απέσυρε το σχέδιο διαβουλεύσεων που θα μπορούσε να οδηγήσει στην άρση του ελέγχου των ενοικίων και της λεγόμενης ασφάλειας μίσθωσης (security of tenure), εξέλιξη που προκάλεσε ανακούφιση στους ενοικιαστές και στις οργανώσεις στέγασης σε ολόκληρη την επαρχία.

Η πρόταση, ενταγμένη στο νέο νομοσχέδιο στέγασης 60 (Bill 60) και στο συνολικό σχέδιο για την πολιτική κατοικίας, παρουσιάστηκε την περασμένη εβδομάδα από τον έπαρχο της κυβέρνησης του Οντάριο, Doug Ford, και προέβλεπε διαβουλεύσεις για εναλλακτικές επιλογές στους κανόνες λήξης μισθώσεων, ρυθμίσεις που θα μπορούσαν να επιτρέπουν στους ιδιοκτήτες να καθορίζουν ποιος θα μισθώνει τη μονάδα και για πόσο διάστημα, ανάλογα με τις συνθήκες της αγοράς ή προσωπικές τους ανάγκες. Μετά από έντονες αντιδράσεις πολιτικών, φορέων και ενοικιαστών, ο υπουργός Δημοτικών Υποθέσεων και Στέγασης της επαρχίας, Rob Flack, ανακοίνωσε την Κυριακή μέσω κοινωνικών δικτύων ότι η κυβέρνηση δεν θα προχωρήσει στις συγκεκριμένες διαβουλεύσεις. «Οι κάτοικοι αναμένουν σταθερότητα και προβλεψιμότητα στην αγορά ενοικίων και τώρα δεν είναι η στιγμή να εξεταστούν αλλαγές στο σύστημα αυτό», τόνισε μεταξύ άλλων ο επαρχιακός υπουργός, προσθέτοντας ότι η επαρχία θα συνεχίσει με λογικές μεταρρυθμίσεις για την ενίσχυση της αγοράς.

Κυβερνητικές πηγές του Οντάριο αναφέρουν ότι η προτεραιότητα αφορά την ενίσχυση και την επιτάχυνση του Συμβουλίου Ιδιοκτητών και Ενοικιαστών (Landlord and Tenant Board - LTB), την αντιμετώπιση καταχρηστικών πρακτικών και την προώθηση νέας οικιστικής ανάπτυξης, ώστε να βελτιωθεί η πρόσβαση των οικογενειών σε στέγη».

Αντιδράσεις από οργανώσεις και κοινωνικούς φορείς

Η πρόταση προκάλεσε ένα ευρύ κύμα αντιδράσεων από οργανώσεις υπεράσπισης ενοικιαστών και ομάδες κοινωνικής στέγασης που προειδοποίησαν ότι μία τέτοια μεταρρύθμιση θα έπληττε τους μακροχρόνιους ενοικιαστές, τους ηλικιωμένους, τους φοιτητές και άλλες ευάλωτες ομάδες, επιδεινώνοντας την ήδη σοβαρή κρίση αστέγων που υπάρχει στην επαρχία.

Η οργάνωση ACORN Canada ανακοίνωσε ότι περισσότεροι από 23.000 ενοικιαστές έστειλαν ηλεκτρονικά μηνύματα στον έπαρχο, τον υπουργό Στέγασης, τον Γενικό Εισαγγελέα και τα μέλη του Επαρχιακού Κοινοβουλίου, ζητώντας την απόσυρση της πρότασης τονίζοντας ότι «Είναι ένα σημάδι ότι η κυβέρνηση αισθάνεται την πίεση», ανέφερε η οργάνωση, προσθέτοντας όμως ότι «ο αγώνας δεν έχει τελειώσει». Η ACORN τόνισε ότι το νέο Bill 60 «δεν προστατεύει την προσιτή στέγαση και καθιστά τις εξώσεις ευκολότερες».

Μεταξύ άλλων τόνισε ότι «Τα μέλη μας θα συνεχίσουν να αγωνίζονται έως ότου καταργηθούν όλες οι διατάξεις του νομοσχεδίου που απειλούν τη σταθερότητα στέγασης», σημείωσε η ανακοίνωση.

Η Ένωση Ενοικιαστών του York South–Weston υποστήριξε σε ανακοίνωσή της και αυτή, ότι το νομοσχέδιο φέρνει σαρωτικές αλλαγές στον νόμο Περί Κατοικιών και Μισθώσεων (Residential Tenancies Act) μειώνοντας τα δικαιώματα των ενοικιαστών στο LTB και καθιστώντας ευκολότερες τις εξώσεις. Η Ένωση ισχυρίστηκε ότι το νομοσχέδιο 60 είναι προϊόν πιέσεων από το λόμπι των ιδιοκτητών που επιδιώκουν αυξήσεις ενοικίων και ευκολότερες απομακρύνσεις ενοικιαστών.

«Καθώς η κυβέρνηση Φορντ προχωρά με το νομοσχέδιο, το μήνυμα από τους ενοικιαστές είναι σαφές. Ενωνόμαστε για να υπερασπιστούμε τα σπίτια μας και να απαιτήσουμε ένα σύστημα στέγασης που βάζει τους ανθρώπους πάνω από το κέρδος», ανέφερε η ανακοίνωση.

Η θέση της δημάρχου του Τορόντο

Η δήμαρχος του Τορόντο, Olivia Chow, εξέφρασε την ικανοποίησή της για την υπαναχώρηση της επαρχίας, υπογραμμίζοντας ότι η πιθανή κατάργηση της λεγόμενης ασφάλειας παραμονής θα ήταν «Kαταστροφική για το 50% των κατοίκων του Τορόντο που νοικιάζουν».

«Η επιτυχία ανήκει στις οργανώσεις των ενοικιαστών που έκαναν τις φωνές τους να ακουστούν», δήλωσε η Chow. «Οι άνθρωποι αξίζουν μια ασφαλή, σταθερή και οικονομικά προσιτή στέγη».

Σύμφωνα με την απογραφή του 2021, το 48% των κατοίκων του Τορόντο ενοικιάζει τον χώρο διαμονής του του.

Η Chow πρόσθεσε ότι το υπόλοιπο του Bill 60 «Περιλαμβάνει υπονόμευση δικαιωμάτων των ενοικιαστών στο LTB, καθώς και μικρότερη αποζημίωση για όσους εκδιώκονται χωρίς υπαιτιότητά τους». Κάλεσε την επαρχία να «καταργήσει αυτές τις αλλαγές» και να επαναφέρει τον έλεγχο ενοικίων για όλα τα ακίνητα, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που χτίστηκαν μετά το 2018.

«Οι ενοικιαστές ενώθηκαν και νίκησαν»

Η συμπρόεδρος της Ένωσης York South–Weston, Chiara Padovani, σε δηλώσεις της τόνισε ότι «η υπαναχώρηση της κυβέρνησης δείχνει τι μπορεί να συμβεί όταν οι ενοικιαστές ενώνονται και αντιστέκονται». «Πετύχαμε να πούμε στον Doug Ford “μακριά από τα μισθωτήριά μας”», προσθέτοντας ότι το νομοσχέδιο 60 εξακολουθεί να περιορίζει τα δικαιώματα των ενοικιαστών, επιτρέποντας πιο εύκολες εξώσεις μέσω αλλαγών στο LTB.

Ο δικηγόρος των ενοικιαστών, Simon Mason, εξήγησε ότι οι τροποποιήσεις του νομοσχεδίου περιορίζουν τη δυνατότητα των ενοικιαστών να ασκούν ανταγωγές σε υποθέσεις καθυστέρησης πληρωμής ενοικίων. Οι ενοικιαστές θα υποχρεούνται να προκαταβάλουν το 50% του ποσού που ισχυρίζεται ο ιδιοκτήτης πριν μπορέσουν να υποβάλουν αντένσταση υπογραμμίζοντας ότι «Συχνά, τα ποσά που διεκδικούν οι ιδιοκτήτες δεν είναι ακριβή ή είναι παράνομα» συμπληρώνοντας ότι «Οι τροποποιήσεις απαιτούν από τους ενοικιαστές να πληρώνουν το 50% μιας ατεκμηρίωτης αξίωσης μόνο και μόνο για να μπορέσουν να υπερασπιστούν τα δικαιώματά τους».

Η Padovani σημείωσε ότι η κυβέρνηση παρουσιάζει τις αλλαγές ως «Προσπάθεια επαναφοράς ισορροπίας στο LTB, αλλά στην πραγματικότητα δίνει προτεραιότητα στους ιδιοκτήτες έναντι των ενοικιαστών». Επίσης επέμεινε ότι «Πολλοί άνθρωποι θα βρεθούν σε απελπιστικές καταστάσεις ή θα βρεθούν στον δρόμο» προσθέτοντας ότι «Είναι ένα χαστούκι στο πρόσωπο των ενοικιαστών και δείχνει ότι ο έπαρχος δεν ενδιαφέρεται για αυτούς, ανταποκρινόμενος στα αιτήματα των λόμπι των ιδιοκτητών που χρηματοδοτούν τις εκστρατείες του».

Πολιτικές αντιδράσεις

Ο βουλευτής και τομεάρχης Στέγασης των Φιλελευθέρων, Adil Shamji, χαρακτήρισε παράλογη την ιδέα κατάργησης του ελέγχου ενοικίων «Eν μέσω κρίσης προσιτότητας και εμπορικού πολέμου».

Σε γραπτή δήλωση ανέφερε ότι η αναδίπλωση της κυβέρνησης «προσφέρει μόνο προσωρινή ανακούφιση» και ότι το συγκεκριμένο νομοσχέδιο «Δαιμονοποιεί άδικα τους ενοικιαστές» χωρίς να αντιμετωπίζει τα βαθύτερα προβλήματα του συστήματος.

Χαρακτηριστικά τόνισε ότι «Αποτελεί την τελευταία ανακολουθία σε μία σειρά από μεταστροφές του έπαρχου, Doug Ford, που δείχνουν ότι δεν κάνει την απαραίτητη προεργασία και είναι τόσο ασυνεπής όσο ένας ανεμοδείκτης».

Η τομεάρχης Στέγασης του κόμματος της Νέας Δημοκρατίας (NDP), Cathrine McKenney, κατηγόρησε την κυβέρνηση ότι «Έδειξε το εκδικητικό της πρόσωπο απέναντι στους ενοικιαστές» τονίζοντας ότι «Ο έλεγχος ενοικίων είναι σήμερα πιο αναγκαίος από ποτέ». Μεταξύ άλλων τόνισε ότι «Παρότι η υπαναχώρηση είναι ανακούφιση, γνωρίζουμε ότι δεν μπορούμε να εμπιστευτούμε αυτήν την κυβέρνηση», αναφέροντας ότι «Ο έπαρχος έχει την ευθύνη να αποτρέψει τους πολίτες του Οντάριο από το να πέσουν στα κενά του συστήματος και να εφαρμόσει πραγματικό έλεγχο ενοικίων τώρα».

Ο επικεφαλής των Πρασίνων του Οντάριο, Mike Schreiner, και αυτός δήλωσε ότι «Είναι τεράστια ανακούφιση η απόσυρση της πρότασης, όμως, τα ενοίκια παραμένουν απλησίαστα για πολλούς κατοίκους». Κλείνοντας διερωτήθηκε «Πότε θα σταματήσει η κυβέρνηση Ford τους αντιπερισπασμούς και θα προσφέρει πραγματικές λύσεις για την κρίση προσιτής στέγασης; Ειδικά (κατά τη διάρκεια) αυτής της περίοδου οικονομικής αβεβαιότητας, οι πολίτες του Οντάριο αξίζουν να νιώθουν ασφαλείς στα σπίτια τους».

‍