
Εὐαγγελικό Ἀνάγνωσμα Κυριακῆς 29 Ἰουνίου 2025, Τῶν Ἀποστόλων (Ματθ. ις΄ 13-19)
Τῷ καιρῷ ἐκείνῳ, ἐλθὼν ὁ Ἰησοῦς εἰς τὰ μέρη Καισαρείας τῆς Φιλίππου ἠρώτα τοὺς μαθητὰς αὐτοῦ λέγων· τίνα με λέγουσιν οἱ ἄνθρωποι εἶναι τὸν υἱὸν τοῦ ἀνθρώπου; οἱ δὲ εἶπον· οἱ μὲν Ἰωάννην τὸν βαπτιστήν, ἄλλοι δὲ Ἠλίαν, ἕτεροι δὲ Ἱερεμίαν ἢ ἕνα τῶν προφητῶν. λέγει αὐτοῖς· ὑμεῖς δὲ τίνα με λέγετε εἶναι; ἀποκριθεὶς δὲ Σίμων Πέτρος εἶπε· σὺ εἶ ὁ Χριστὸς ὁ υἱὸς τοῦ Θεοῦ τοῦ ζῶντος. καὶ ἀποκριθεὶς ὁ Ἰησοῦς εἶπεν αὐτῷ· μακάριος εἶ, Σίμων Βαριωνᾶ, ὅτι σὰρξ καὶ αἷμα οὐκ ἀπεκάλυψέ σοι, ἀλλ᾿ ὁ πατήρ μου ὁ ἐν τοῖς οὐρανοῖς. κἀγὼ δέ σοι λέγω ὅτι σὺ εἶ Πέτρος, καὶ ἐπὶ ταύτῃ τῇ πέτρᾳ οἰκοδομήσω μου τὴν ἐκκλησίαν, καὶ πύλαι ᾅδου οὐ κατισχύσουσιν αὐτῆς. καὶ δώσω σοι τὰς κλεῖς τῆς βασιλείας τῶν οὐρανῶν, καὶ ὃ ἐὰν δήσῃς ἐπὶ τῆς γῆς, ἔσται δεδεμένον ἐν τοῖς οὐρανοῖς, καὶ ὃ ἐὰν λύσῃς ἐπὶ τῆς γῆς, ἔσται λελυμένον ἐν τοῖς οὐρανοῖς.
ΣΚΕΨΕΙΣ – ΔΙΔΑΓΜΑΤΑ – ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ
1. Οἱ πρωτοκορυφαῖοι Ἀπόστολοι
Ἡ σημερινὴ ἡμέρα γιὰ κάθε πιστὸ ἔχει ξεχωριστὴ λαμπρότητα, καθὼς ἡ Ἐκκλησία μας τιμᾶ τοὺς ἁγίους, ἔνδοξους καὶ πρωτοκορυφαίους ἀποστόλους Πέτρο καὶ Παῦλο. Ὁ ἕνας ἦταν ψαρὰς στὴ λίμνη Γεννησαρέτ, πρὶν γνωρίσει τὸν Κύριο· ὁ ἄλλος νομοδιδάσκαλος τῶν Ἰουδαίων. Ὁ ἕνας ἔγινε Μαθητὴς τοῦ Κυρίου· ὁ ἄλλος σφοδρὸς διώκτης του. Ὁ πρῶτος σαγηνεύθηκε ἀπὸ τὸν μεγάλο «ἁλιέα τῶν ἀνθρώπων», τὸν Κύριό μας, καὶ Τὸν ἀκολούθησε. Ὁ δεύτερος τυφλώθηκε ἀπὸ τὸ ὑπερκόσμιο φῶς τοῦ Χριστοῦ, καθὼς πορευόταν πρὸς τὴ Δαμασκό, καὶ μεταστράφηκε. Καὶ οἱ δύο εἶχαν μιὰ μελανὴ σελίδα στὸ παρελθόν τους. Ὁ Πέτρος ἀρνήθηκε τὸν Διδάσκαλο, λίγο πρὶν ἀπὸ τὴ Σταύρωσή του. Ὁ Παῦλος δίωξε τὴν Ἐκκλησία.
Καὶ οἱ δύο ὡστόσο μετανόησαν, ἀγάπησαν ὁλοκληρωτικὰ τὸν Ἰησοῦ Χριστό, δέχθηκαν τὴ μεγάλη κλήση ἀπὸ Ἐκεῖνον καὶ ἔγιναν πρωτοκορυφαῖοι Ἀπόστολοί του στὴν οἰκουμένη, μὲ τὶς περιοδεῖες τους, τὴ διδασκαλία τους, τὶς ἐπιστολές τους. Ἀναδείχθηκαν φωστῆρες τοῦ κόσμου, κήρυκες τῆς πίστεως, σάλπιγγες θεολογίας, ἐκφραστὲς τῶν θείων δογμάτων, στύλοι τῆς Ἐκκλησίας καὶ καθαιρέτες τῆς πλάνης, ὅπως τονίζει ἡ ὑμνολογία τῆς σημερινῆς ἑορτῆς.
2. Τὸ θεμέλιο τῆς πίστεως
Στὴ μνήμη τῶν δύο Ἀποστόλων εἶναι ἀφιερωμένο τὸ εὐαγγελικὸ ἀνάγνωσμα τῆς θείας Λειτουργίας. Περιγράφεται σ᾿ αὐτὸ ἕνας διάλογος τοῦ Κυρίου μὲ τοὺς Μαθητές του. «Ποιός νομίζουν οἱ ἄνθρωποι ὅτι εἶμαι ἐγώ, ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου;», ρώτησε ὁ Χριστός. Οἱ δὲ Μαθητὲς ἀπάντησαν ὅτι κάποιοι Τὸν θεωροῦν ὡς τὸν Βαπτιστὴ Ἰωάννη, ἄλλοι ὡς τὸν προφήτη Ἠλία, ἢ τὸν Ἱερεμία, ἢ κάποιον ἀπὸ τοὺς παλαιοὺς Προφῆτες. Ὁ Κύριος κατόπιν προχώρησε σὲ δεύτερη ἐρώτηση: «Ἐσεῖς οἱ Μαθητές μου, ποιός λέτε ὅτι εἶμαι;» Τότε ὁ ὁρμητικὸς Πέτρος ἀπάντησε ἐκ μέρους καὶ τῶν ὑπολοίπων: «Σὺ εἶ ὁ Χριστὸς ὁ υἱὸς τοῦ Θεοῦ τοῦ ζῶντος». Ἐσὺ εἶσαι ὁ Χριστός, ὁ Υἱὸς τοῦ Θεοῦ, ὁ Ὁποῖος δὲν εἶναι νεκρὸς ὅπως τὰ εἴδωλα, ἀλλὰ ζεῖ παντοτινά. «Εὐτυχισμένος εἶσαι, Σίμων, γυιὲ τοῦ Ἰωνᾶ, διότι τὴν ἀλήθεια αὐτὴ ποὺ ὁμολόγησες, δὲν σοῦ τὴ φανέρωσε κάποιος ἄνθρωπος, ἀλλὰ ὁ ἐπουράνιος Πατέρας μου», τοῦ ἀποκρίθηκε ὁ Κύριος.
Ὁ θεῖος Διδάσκαλος ἐγκωμιάζει τὴν ἀκλόνητη πίστη τοῦ Πέτρου, ποὺ δὲν ἦταν ἔκφραση ἑνὸς πρόσκαιρου ἀνθρώπινου ἐνθουσιασμοῦ, ἀλλὰ θεόπνευστη ὁμολογία καὶ ἀποκάλυψη μιᾶς πολὺ μεγάλης ἀλήθειας· ὅτι ὁ Χριστὸς δὲν εἶναι ἕνας κοινὸς ἄνθρωπος, ἕνας μεγάλος προφήτης, ἢ φιλόσοφος, ἢ κοινωνικὸς ἐπαναστάτης, ἢ ἕνας ἀπὸ τοὺς πολλοὺς «θεούς», μαζὶ μὲ τοὺς ἐκπροσώπους τῶν ἄλλων θρησκειῶν. Ὁ Κύριος Ἰησοῦς Χριστὸς εἶναι ὁ μόνος ἀληθινὸς Θεός. Ἡ ἀλήθεια αὐτὴ ἀποτελεῖ τὸ βασικότερο δόγμα τῆς Ἐκκλησίας μας, τὸ θεμέλιο τῆς πίστεώς μας. Γιὰ τὴν ἀλήθεια αὐτὴ ὄργωσαν τὴν οἰκουμένη οἱ πρωτοκορυφαῖοι Ἀπόστολοι καὶ σφράγισαν μὲ τὸ αἷμα τοῦ μαρτυρίου τους τὴν ὁμολογία ὅτι ὁ Χριστὸς εἶναι Θεός.
3. Ἡ ἀκατάλυτη δύναμη τῆς Ἐκκλησίας
Ὁ Κύριος πρόσθεσε κάτι ἀκόμη στὸν Πέτρο, τὸ ὁποῖο ἔχει ξεχωριστὴ σημασία. Ἐσὺ εἶσαι ὁ Πέτρος, τοῦ εἶπε. Πάνω δὲ στὴν πέτρα τῆς ἀληθινῆς αὐτῆς πίστεως, ποὺ ὁμολόγησες, θὰ οἰκοδομήσω τὴν Ἐκκλησία μου, «καὶ πύλαι ᾅδου οὐ κατισχύσουσιν αὐτῆς». Ἐπάνω της θὰ πέσουν ὅλες οἱ σκοτεινὲς δυνάμεις τοῦ Ἅδη γιὰ νὰ τὴν κλονίσουν, ἀλλὰ δὲν θὰ τὴ νικήσουν ποτέ. Διότι ἡ Ἐκκλησία μου εἶναι αἰώνια καὶ ἀθάνατη.
Εἶναι φοβερὸς ὁ προφητικὸς αὐτὸς λόγος τοῦ Κυρίου καὶ ἐπιβεβαιώνεται διαρκῶς μέσα στὴν ἱστορία. Αἱματηροὶ διωγμοί, φρικτὰ βασανιστήρια, ἑκατομμύρια μαρτύρια, δόλιες ἐπιθέσεις, λυσσώδεις λοιδορίες καὶ χλευασμοὶ ἐξαπολύθηκαν κατὰ τῆς Ἐκκλησίας. Ποτάμι τὸ αἷμα τῶν Μαρτύρων τῶν πρώτων αἰώνων. Ἀναρίθμητοι οἱ Νεομάρτυρες τῆς Τουρκοκρατίας, καὶ ὅσοι τὸν περασμένο αἰώνα μαρτύρησαν στοὺς στυγνοὺς διωγμοὺς τοῦ ἀθεϊστικοῦ καθεστῶτος τῆς Σοβιετικῆς Ἑνώσεως. Ἀλλὰ καὶ ἀργότερα πόσα βλάσφημα βιβλία, τραγούδια, ταινίες καὶ ὑποτιθέμενα ἔργα τέχνης ἐπιχείρησαν νὰ προσβάλουν τὸ πρόσωπο τοῦ Κυρίου καὶ νὰ κλονίσουν τὴν πίστη τῶν Χριστιανῶν.
Ὅμως δὲν στάθηκαν ἱκανά. Καὶ ὄχι μόνο δὲν τὴν γκρέμισαν, ἀλλὰ ἀντίθετα τὴν πλούτισαν μὲ περισσότερη λαμπρότητα καὶ τιμή. Ἀπέδειξαν τὴ θεία ὑπόστασή της. Τὴ στόλισαν σὰν μὲ πορφύρα τὰ ἁγνὰ αἵματα τῶν ἁγίων Μαρτύρων. Ἂς ἀκούσουμε τὸν ἱερὸ Χρυσόστομο ν᾿ ἀναφωνεῖ στοὺς διῶκτες κάθε ἐποχῆς: «Οὐδὲν Ἐκκλησίας δυνατώτερον, ἄνθρωπε». Τίποτε δὲν εἶναι πιὸ ἰσχυρὸ ἀπὸ τὴν Ἐκκλησία, ἄνθρωπε. Σταμάτα τὸν πόλεμο, γιὰ νὰ μὴ συντρίψει τὴ δύναμή σου. Μὴν πολεμᾶς τὸν Οὐρανό. Ἂν πολεμᾶς ἄνθρωπο, ἢ θὰ νικήσεις ἢ θὰ νικηθεῖς. Ἂν πολεμᾶς ὅμως τὴν Ἐκκλησία, εἶναι ἀδύνατον νὰ νικήσεις. Διότι ὁ Θεὸς εἶναι ἰσχυρότερος ἀπὸ ὅλους (ΕΠΕ 33, 386).
Ἂς μὴ μᾶς κλονίζει λοιπὸν ὁ πόλεμος ποὺ δέχεται καὶ σήμερα ἡ Ἐκκλησία. Λαμπρότερη καὶ ἐνδοξότερη θὰ τὴν καταστήσει. Ἂς ἀγωνιζόμαστε ὅμως νὰ μένουμε πιστοὶ καὶ ἀφοσιωμένοι σ᾿ αὐτήν· ζωντανὰ μέλη τῆς Ἐκκλησίας, ποὺ ἵδρυσε ὁ Χριστὸς καὶ μᾶς παρέδωσαν οἱ ἅγιοι Ἀπόστολοι.