ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΜΥΡΟΦΟΡΩΝ

Η Κυριακή των Μυροφόρων, που ακολουθεί την Κυριακή του Πάσχα, αποτελεί μια ιδιαίτερη και πανηγυρική εορτή στην Εκκλησία μας, που έχει τις ρίζες της σε μια αρχαία λειτουργική παράδοση. Στην παράδοση αυτή, την επόμενη από κάθε μεγάλη εορτή, τελείται η «Σύναξις», η οποία είναι μια συνάθροιση των πιστών προς τιμήν των ιερών προσώπων που έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στο γεγονός που εορτάζεται. Έτσι, η επόμενη ημέρα των Χριστουγέννων είναι αφιερωμένη στη Σύναξη της Υπεραγίας Θεοτόκου, η επόμενη ημέρα της Θεοφανείων στη Σύναξη του Ιωάννη του Προδρόμου και η επόμενη από την Υπαπαντή στη Σύναξη του δικαίου Συμεών και της προφήτιδος Άννας.
Με τον ίδιο τρόπο, η Κυριακή των Μυροφόρων τιμά πρόσωπα που συνέβαλαν άμεσα στην Ανάσταση του Κυρίου. Η εορτή αυτή συνδέεται με δύο ομάδες προσώπων που υπηρέτησαν το γεγονός της Ανάστασης: από τη μια πλευρά, ο Ιωσήφ από την Αριμαθαία και ο Νικόδημος, οι οποίοι ετάφησαν το σώμα του Κυρίου, και από την άλλη, οι Μυροφόρες γυναίκες, οι οποίες ήρθαν για να αλείψουν το σώμα του Κυρίου με μύρα και που πρώτες άκουσαν το ευαγγέλιο της Ανάστασης και είδαν τον αναστάντα Χριστό.
Η Σύναξη των Μυροφόρων γυναικών, λοιπόν, θα έπρεπε να εορτάζεται την ημέρα της Δευτέρας του Πάσχα. Ωστόσο, λόγω των ιδιαίτερων εορτών της Εβδομάδας του Πάσχα και του γεγονότος ότι η επόμενη Κυριακή ήδη είχε αφιερωθεί στον Θωμά και την εμφάνιση του Κυρίου στους μαθητές, η εορτή των Μυροφόρων τοποθετήθηκε στη Δευτέρα μετά το Πάσχα.
Από τον 10ο αιώνα, η Εκκλησία της Κωνσταντινουπόλεως κατέγραψε στο εορτολόγιο της Κυριακής των Μυροφόρων τη «μνήμη των δικαίων Ιωσήφ από Αριμαθαίας και Μαρίας της Μαγδαληνής, και των λοιπών μαθητριών του Κυρίου», με την προσθήκη αργότερα και του Νικόδημου, του «νυκτερινού μαθητή». Το απολυτίκιο της ημέρας, εκτός από το γνωστό «Ὁ εὐσχήμων Ἰωσήφ», περιλαμβάνει και το παλαιό τροπάριο «Τῶν μαθητῶν σου ὁ χορός», το οποίο ψάλλεται κατά τη διάρκεια της εορτής των Μυροφόρων και αναφέρεται στην κοινή εορτή των μαθητών και των Μυροφόρων γυναικών, η οποία τιμά και δοξάζει την Ανάσταση του Χριστού.
Η εορτή της Κυριακής των Μυροφόρων αποτελεί μια ανακίνηση του εορτασμού της Ανάστασης με νέο κέντρο, τα πρόσωπα που συνδέθηκαν άμεσα με το γεγονός αυτό. Ο Ιωσήφ και ο Νικόδημος, δύο σημαντικά πρόσωπα της Ιουδαϊκής κοινωνίας και μέλη του Μεγάλου Συνεδρίου, ήταν εκείνοι που με θάρρος ανέλαβαν την ταφή του Κυρίου, ενώ οι Μυροφόρες γυναίκες ήταν αυτές που πρώτες έλαβαν την ευλογία της Ανάστασης.
Η Εκκλησία μας αναγνωρίζει και τιμά τα πρόσωπα αυτά ως μάρτυρες της ταφής και της Ανάστασης του Χριστού, ενώ οι εκκλησιαστικοί ποιητές αναφέρονται στους δύο άνδρες με θαυμαστούς επικήδειους θρήνους, αποδίδοντας με συγκίνηση τη μεγαλοπρέπεια του γεγονότος.

Αὐτό ἀκριβῶς ψάλλει ὁ ὑμνῳδός τοῦ ἀναστασίμου ἀπολυτικίου τοῦ β΄ ἤχου, πού θά ἀκουσθῇ τήν Κυριακή τῶν Μυροφόρων στούς ναούς μας:
«Ὅτε κατῆλθες πρός τόν θάνατον, ἡ ζωή ἡ ἀθάνατος, τότε τόν Ἅδην ἐνέκρωσας τῇ ἀστραπῇ τῆς Θεότητος· ὅτε δέ καί τούς τεθνεῶτας ἐκ τῶν καταχθονίων ἀνέστησας, πᾶσαι αἱ δυνάμεις τῶν ἐπουρανίων ἐκραύγαζον· Ζωοδότα Χριστέ ὁ Θεός ἡμῶν, δόξα σοι».

‍