
Σε μία εποχή όπου η ιδιωτικοποίηση της φροντίδας την ηλικιωμένων εδραιώνεται σιωπηλά ως η νέα κανονικότητα, κι όπου η Τρίτη ηλικία συρρικνώνεται σε μία ψυχρή παράμετρο δημοσιονομικού υπολογισμού, μία μικρή ομάδα της ελληνικής παροικίας του Τορόντο υψώνει, σχεδόν πεισματικά, την πρόταση της συλλογικής ευθύνης, της έγνοιας και της παρουσίας. Τρία χαρίσματα όντων που δεν κοστολογούνται είτε με χρήμα, είτε με προσωπικό φαίνεσθαι.
Το Walkathon 2025 για το Hellenic Home for the Aged (Ελληνική Εστία Φροντίδας Ηλικιωμένων) δεν ήταν απλώς μία ακόμη φιλανθρωπική πρωτοβουλία. Ήταν μία πράξη ουσίας, μία σιωπηλή αλλά ηχηρή υπενθύμιση πως η μέριμνα είναι πρώτα συνάφεια ανθρώπων, μετά ευθύνη και τέλος ενσυναίσθησης. Και αυτά ενδεχομένως τα τρία «χρέη» είναι οι πιο λεπτές μορφές γενναιοδωρίας που μπορεί να προσφέρει μία παροικία που ακόμα δεν ξεχνά και δεν διαγράφει τους ανθρώπους της.
Η εκκίνηση δόθηκε από το προαύλιο της Αγίας Τριάδας, το οποίο δεν επρόκειτο για έναν απλό χώρο συγκέντρωσης και εκκίνησης μίας διαδρομής. Αυτός ο προαύλιος χώρος δεν στήριξε μόνο βήματα, αλλά προθέσεις, φωνές και βλέμματα στραμμένα προς κάτι βαθύτερο. Τη σιωπηλή αλλά ισχυρή αξίωση για πρόνοια, για παρουσία και σχέση. Έγινε τόπος δημόσιας έκφρασης μιας αδήριτης ανάγκης. Να οικοδομηθούν δομές φροντίδας που να αντέχουν, να αντιστέκονται στην εγκατάλειψη, να μην καταρρέουν μπροστά στην αναμονή και να μην σιωπούν μπροστά στην αργή απαξίωση της ζωής όταν εκείνη βαδίζει προς το λυκαυγές της. Εκεί, ανάμεσα σε ευχές και βηματισμούς, η οι λίγοι αλλά σημαντικοί πάροικοι δεν περπάτησαν απλώς. Ομολόγησαν. Εκφράσανε σιωπηλά το γεγονός πως η φροντίδα δεν είναι προνόμιο, αλλά δικαίωμα. Και πως η ηλικία δεν είναι βάρος, αλλά μνήμη και θεμέλιο.
Η πορεία πέντε χιλιομέτρων ξεκίνησε από τον προαύλιο χώρο του ναού και κατέληξε στους κοιτώνες της Ελληνικής Εστίας στο κτήριο της κεντρικής διοίκησης της οδού Winona στο Παλιό Τορόντο.
Ο πρόεδρος του διοικητικού συμβουλίου της μη κερδοσκοπικής εταιρείας, Ιωάννης Φαναράς, στην σύντομη ομιλία του, με έναν λόγο μεστό και απογυμνωμένο από ρητορικά φτιασίδια, έθεσε το ζήτημα ευθύς.
«Περπατήσαμε για το έργο μας στο Scarborough. Μία νέα μονάδα 128 κλινών, που φιλοδοξούμε να ανοίξει τις πύλες της μέχρι τον Ιούνιο του 2027. Αυτήν τη στιγμή, 800 ηλικιωμένοι περιμένουν στη σειρά». Και στο σημείο αυτό είναι που ο βιωματικός σύνδεσμος παραγκωνίζεται και η αριθμητική γίνεται υπαρξιακό ζητούμενο. 800 αναμονές δεν μπορεί να είναι μόνο ένα στατιστικό δεδομένο. Ουσιαστικά είναι βουβές φωνές ανάγκης.
Το ποσό που συγκεντρώθηκε ξεπέρασε τα 50.000 δολάρια. Ένα νούμερο που αποκτά ιδιαίτερο βάρος για αυτούς που μετρούν την αξία της ανθρώπινης οντολογίας και παρουσίας με δείκτες κόστους-οφέλους.
Η είδηση, όμως, της ημέρας ήρθε με την ανακοίνωση πως η εταιρεία Kariba Foods δώρισε επιπλέον 60.000 δολάρια. Ο πρόεδρος του ΔΣ του Ελληνικού Γηροκομείου απευθυνόμενος στον δωρητή, Κώστα Παπαγιάννη και την οικογένεια του, απέφυγε την τυπική ευχαριστία επιλέγοντας ένα ανθρώπινο απάντημα λέγοντας «Από καρδιάς, σε ευχαριστούμε Κώστα». Γιατί η πράξη αυτή δεν ήταν μία απλή τελετουργία. Ήταν μία βαθιά ανθρώπινη αναγνώριση της εμπειρίας προσφοράς και συμμετοχής σε κάτι μεγαλύτερο από τον εαυτό μας.
Η λίστα των ανθρώπων που κατέθεσαν μέρος των λίγων ή πολλών που μπορεί να έχουν, απλωνόταν με την ίδια ποικιλομορφία που χαρακτηρίζει και τους ανθρώπους που μετείχαν. Πολύχρωμοι, ετερόκλητοι αλλά βαθιά ενωμένοι. Από τους ίδιους τους ενοίκους του Hellenic Home, που πρόσφεραν 1.000 δολάρια, έως τη Γυναικεία Επιτροπή, η οποία συγκέντρωσε 5.000 δολάρια «από τους καφέδες και τις εβδομαδιαίες συναντήσεις τους», κάθε προσφορά έμοιαζε να ζυγίζει περισσότερο ως δεσμός, ως πρωτοβουλία κοινωνικής συνεύρεσης, παρά ως οικονομική ενίσχυση.
Ανάμεσα στους ευεργέτες η Gordon Food Services (5.000 δολάρια), η JD Plumbing and Mechanical, η Pan-Arcadian Federation of Canada, η Canada Wide Parking, η Maximum Seafood Donuts, και άλλοι. Κάποια ομογενειακά ΜΜΕ, όπως και ο Ελληνικός Τύπος, έδωσαν και αυτοί, για μία ακόμη φορά το παρών, συνδέοντας τη δημοσιογραφία με την παροικιακή ταυτότητα και συλλογικής συνείδηση.
Η έννοια της προσφοράς όμως δεν περιορίστηκε στην οικονομική ενίσχυση. Ονόματα όπως η Isoula Diakos, η Chrysoula Makriyanis, η Sofalia Angeliki Toyas και ο Mike Bayraktaris αναφέρθηκαν για τη συμμετοχή τους, ενώ η Maria Papagiannis αναδείχθηκε η συμμετέχουσα με τη μεγαλύτερη συνεισφορά. Στην άλλη άκρη του φάσματος, το Nikos Catering, έγινε άτυπο σύμβολο της εθελοντικής χαράς αφού «έψησε 12 γουρουνάκια», όπως ειπώθηκε μεταξύ χαμόγελων. 12 γουρουνάκια τα οποία δεν είχαν τιμή αφού ήταν προσφορά συλλογικότητας για την ενδυνάμωση της σχέσης και επικοινωνίας ανθρώπων. Μία σχέση που δεν τιμάται «φτηνά» στην πρόσκληση του «Έλα και πλήρωσε και πλήρωσε αδρά».
Ο περίπατος αυτός είχε κι ένα άλλο ιδιαίτερο λόγο και βάρος αφού έλαβε την ανοιχτή υποστήριξη και από τον Αρχιεπίσκοπο Καναδά κ. Σωτήριο. Το χαρακτηριστικό σε αυτήν την περίπτωση είναι ότι η εκκλησία δεν λειτούργησε αποκλειστικά ως πνευματικός τόπος, αλλά ως κοινό έδαφος συγκέντρωσης, όπως ορίζει η αρχαία εμπειρία της «πόλεως» (πόλις).
Καθώς οι τελευταίες γουλιές καφέ και τα τελευταία παγωτά έκλειναν την ημέρα, ένα νόημα επανερχόταν διακριτικά. Ότι η φροντίδα δεν είναι κρατική παραχώρηση ούτε αγοράσιμη υπηρεσία. Είναι η βαθύτερη έννοια μίας ενσυνείδητης χειρονομίας για μία κοινωνία. Όχι θεσμικής, αλλά βιωματικής. Όχι θεαματικής, αλλά αυτής που τελεί εν σιγή.
Ο μαραθώνιος Walkathon του 2025 δεν ήταν μία κίνηση αντίστασης απέναντι στη λήθη. Ήταν μία επιλογή υπέρ της ανθρώπινης οντολογίας. Ένα βήμα που δεν μετράται σε απόσταση, αλλά με τη βαθύτερη έννοια του «κοινωνείν», τη σχέση. Όπως δήλωσε χαρακτηριστικά και με ιδιαίτερο συναισθηματικό και λογικό τρόπο ο Γιάννης Φαναράς, «Θα συνεχίσουμε αυτόν τον περίπατο για τα επόμενα 44 χρόνια».
Σε έναν κόσμο που τρέχει και εστιάζονται στον καθρέφτη του «εγώ» τους, ευτυχώς κάποιοι λίγοι επιμένουν να περπατούν, ΜΑΖΙ.