Επανεκκίνηση με εθνική στρατηγική: Ο Mark Carney συγκαλεί τους επαρχιακούς ηγέτες σε κοινό αναπτυξιακό μέτωπο

Δημήτρης Βοχαΐτης - LJI Reporter
Τη Δευτέρα, 6 Ιουνίου, ο πρωθυπουργός του Καναδά, Mark Carney, συναντήθηκε με τους έπαρχους των δέκα επαρχιών και των τριών βόρειων περιοχών, σε μία συντονισμένη προσπάθεια χάραξης μίας ενιαίας εθνικής στρατηγικής για την επιτάχυνση αναπτυξιακών έργων. Όπως αναφέρεται στην επίσημη ανακοίνωση, «Η Σύνοδος επικεφαλών των επαρχιακών κυβερνήσεων και πρωθυπουργού (First Ministers’ Meeting) στο Σασκάτσουαν, έγινε έχοντας ως στόχο την οικοδόμηση μίας ισχυρότερης, ανταγωνιστικότερης και ανθεκτικότερης καναδικής οικονομίας».
Μολονότι δεν υπήρξαν συγκεκριμένες αποφάσεις, σε μία περίοδο κατά την οποία ο Καναδάς αναζητεί κατευθυντήριες απαντήσεις απέναντι στις δασμολογικές και γεωπολιτικές πιέσεις που ασκεί η επιθετική στάση του Αμερικανού προέδρου, Donald Trump, αλλά και εν μέσω της επιτακτικής ανάγκης εθνικής αναθεμελίωσης δομικών στόχων, η συνάντηση κατέδειξε μία ουσιαστική μεταβολή του πολιτικού τόνου αναδεικνύοντας τη βούληση για συντονισμένη συνεργασία μεταξύ των ομοσπονδιακών και επαρχιακών αρχών.
Πέραν των οικονομικών προτεραιοτήτων, οι έπαρχοι εξέφρασαν «τους προβληματισμούς τους για την κατάσταση των δασικών πυρκαγιών σε ολόκληρο των Καναδά, όλος ιδιαιτέρως στις επαρχίες της Μανιτόμπα, της Σασκάτσουαν και της Αλμπέρτα» δεσμευόμενοι να παρέχουν «τη στήριξη και συνδρομή τους προς τις πληγείσες επαρχίες, περιοχές και αυτόχθονες κοινότητες».
Παρόλα αυτά, η απουσία κάποιας τελικής λίστας έργων δεν εκλήφθηκε ως ένδειξη αποτυχίας των δεκατεσσάρων. Αντιθέτως, ο έπαρχος του Οντάριο, Doug Ford, χαρακτήρισε τη συνάντηση ως την «καλύτερη της τελευταίας δεκαετίας», ενώ, με διάθεση ελαφρού χιούμορ και ελπίδας, παρομοίασε τον Carney με τον Άγιο Βασίλη λέγοντας ότι «Ήρθε με γεμάτο έλκηθρο, θα φύγει, θα μελετήσει και μετά θα μας καλέσει». Μία έκφραση η οποία αποτυπώνει τόσο το ύψος των προσδοκιών από πλευράς επαρχιών και περιοχών όσο και τη μεταβατική φύση της στιγμής με την κεντρική κυβέρνηση.
Ο Mark Carney, με μία ρητορική σαφώς πιο τεχνοκρατική από τους προκατόχους του, τόνισε ότι στόχος είναι η δημιουργία σταθερότητας και φιλοδοξίας που απαιτούνται για την προσέλκυση «τεράστιων επενδύσεων» που θα καταστήσουν τον Καναδά μία «ενεργειακή υπερδύναμη». Στο δελτίο τύπου χαρακτηριστικά διατυπώνεται ότι «μία σημαντικά βελτιωμένη και απλοποιημένη διαδικασία αξιολόγησης έργων είναι αναγκαία προκειμένου ο Καναδάς να αναπτύξει την οικονομία του, να καταστεί η ισχυρότερη χώρα της G7 και μία παγκόσμια ενεργειακή υπερδύναμη».
Ανάμεσα στα έργα που ο Carney ανέφερε ως εν δυνάμει παραδείγματα δρομολόγησης τους, περιλαμβάνονται i. το λιμάνι και ο δρόμος Grays Bay (Grays Bay Road and Bay-GBRB) που αποτελεί ένα φιλόδοξο αναπτυξιακό εγχείρημα στον Καναδικό Αρκτικό Βορρά, σχεδιασμένο να συνδέσει τις πλούσιες σε ορυκτούς πόρους περιοχές του δυτικού Nunavut με το υπόλοιπο Καναδικό δίκτυο μεταφορών και τις διεθνείς αγορές. Πρόκειται για έναν διάδρομο μεταφορών εθνικής σημασίας, ο οποίος περιλαμβάνει την κατασκευή ενός λιμανιού βαθέων υδάτων στον κόλπο Grays Bay, καθώς και ενός δρόμου μήκους 230 χιλιομέτρων που θα συνδέει το λιμάνι με το Contwoyto Lake, τον βόρειο τερματικό σταθμό του χειμερινού δρόμου Tibbitt-Contwoyto. ii. Tο μεταλλευτικό σύμπλεγμα Ring of Fire στο βόρειο Οντάριο, καθώς αποτελεί ένα από τα πλέον φιλόδοξα και στρατηγικής σημασίας μεταλλευτικά εγχειρήματα στον Καναδά, με επίκεντρο τις απομακρυσμένες εκτάσεις των υγροτόπων του James Bay στο βόρειο Οντάριο. Η περιοχή, έκτασης περίπου 5.000 τετραγωνικών χιλιομέτρων, φιλοξενεί πλούσια κοιτάσματα χρωμίτη, νικελίου, χαλκού, πλατινοειδών, κοβαλτίου, ψευδαργύρου και χρυσού. Η ανάπτυξη της περιοχής έχει καθυστερήσει λόγω της απουσίας βασικών υποδομών, όπως δρόμοι και δίκτυα ηλεκτροδότησης, καθώς και λόγω των σύνθετων διαπραγματεύσεων με τις αυτόχθονες κοινότητες, και iii. το έργο Pathways Alliance που εστιάζει στην επίτευξη μηδενικών καθαρών εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου έως το 2050, με κύριο εργαλείο την ανάπτυξη ενός εκτεταμένου δικτύου δέσμευσης και αποθήκευσης άνθρακα (CCS) στη βόρεια Αλμπέρτα. Αν και δεν δεσμεύτηκε για κανένα εξ αυτών, κατέστησε σαφές ότι η επιλογή των έργων θα γίνει με βάση την οικονομική βιωσιμότητα του έργου, τη στρατηγική βαρύτητα για τη χώρα και την προαπαιτούμενη και πλήρη συναίνεση των αυτόχθονων κοινοτήτων.
Σύμφωνα με την κοινή συμφωνία, τα έργα εθνικού ενδιαφέροντος θα πρέπει να πληρούν πέντε κριτήρια, μεταξύ των οποίων θα «Ενδυναμώσουν την καναδική αυτονομία, ανθεκτικότητα και ασφάλεια, την παροχή αδιαμφισβήτητων ωφελειών για τη χώρα και στήριξη της οικονομικής ανάπτυξης, την προοπτική βιώσιμης και καθαρής ανάπτυξης» και πάνω απ’ όλα πρώτα απ’ όλα, «να αποδίδεται υψηλή προτεραιότητα στους αυτόχθονες αρχηγούς».
Η συμφωνία περιλαμβάνει, επίσης, τον στόχο διαμόρφωσης ενός ενιαίου και πλήρως συντονισμένου συστήματος έγκρισης έργων, σύμφωνα με την αρχή «ένα έργο, μία αξιολόγηση», το οποίο, όπως επισημαίνεται, θα υλοποιηθεί «με τρόπο που θα σέβεται τις αρμοδιότητες της ομοσπονδιακής, επαρχιακής και εδαφικής διοίκησης», αποσκοπώντας στην αποφυγή επικαλύψεων, την επιτάχυνση των διαδικασιών αδειοδότησης και την άμεση τόνωση της οικονομικής ανάπτυξης. Οι επαρχίες χαιρέτισαν την ομοσπονδιακή κυβερνητική δέσμευση ώστε να λαμβάνονται οι αποφάσεις εντός δύο ετών για τα έργα εθνικής σημασίας.
Ιδιαίτερο, όμως, ενδιαφέρον παρουσίασε η στάση της επάρχου τής Αλμπέρτα, Danielle Smith, η οποία, ενώ αρχικά δήλωνε ότι οποιαδήποτε λίστα χωρίς νέο αγωγό θα έστελνε «λάθος μήνυμα» στην επαρχία της, τελικά δήλωσε ενθαρρυμένη από τον νέο τόνο συζήτησης με την Οττάβα. Υπερασπίστηκε το έργο Pathways Alliance ως τη βέλτιστη μορφή απανθρακοποίησης, παρότι το κόστος του κυμαίνεται μεταξύ 10 και 20 δισ. δολαρίων. Όπως υποστήριξε σε δηλώσεις της, για να καταστεί οικονομικά βιώσιμο, απαιτείται ένας νέος εξαγωγικός αγωγός προς τη βορειοδυτική ακτή της Βρετανικής Κολομβίας, ο οποίος εν δυνάμει θα μπορούσε να αποφέρει έως και 20 δισ. ετησίως.
Στο ίδιο πνεύμα, η κοινή δήλωση υπογραμμίζει την επιτακτική ανάγκη προώθησης υποδομών εθνικής εμβέλειας και στρατηγικών διαδρόμων, όπως αυτοκινητόδρομοι, σιδηρόδρομοι, λιμάνια, αεροδρόμια, αγωγοί, πυρηνικά έργα, ενεργειακά έργα (συμβατικά και ανανεώσιμα) καθώς και δίκτυα μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας. Παράλληλα, επισημαίνεται η ανάγκη ενίσχυσης των στόχων του Καναδά για την κυριαρχία και την ασφάλεια στην Αρκτική, μέσω της ανάπτυξης υποδομών διπλής χρήσης στις βόρειες και αρκτικές κοινότητες, με ουσιαστική συμμετοχή των αυτοχθόνων πληθυσμών.
Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός πως η συζήτηση μεταξύ των 14 επανέφερε στο πολιτικό λεξιλόγιο του Καναδά την έννοια του «έθνους-κατασκευαστή» η οποία είχε μείνει στο χρονοντούλαπο της ιστορίας. Με φόντο την επαναφορά των εμπορικών φραγμών και την επιτακτική ανάγκη αυτάρκειας, ο Carney επιχειρεί να συγκεράσει τις αποκλίνουσες επαρχιακές προτεραιότητες σε μία συνεκτική στρατηγική ανάπτυξης και γεωοικονομικής αυτονομίας, προκειμένου «ο Καναδάς να μπορεί να καταστεί ισχυρότερος τόσο στο εσωτερικό όσο και στη διεθνή σκηνή».

‍