Χτίζω άρα πληρώνομαι. Η νέα πολεοδομική θεολογία

Δημήτρης Βοχαΐτης - LJI Reporter
Μέσα σε μία πολιτικά φορτισμένη συγκυρία για τη στέγαση και την αστική ανάπτυξη στο Οντάριο, η κυβέρνηση της επαρχίας ανακοίνωσε την καταβολή 67.199.200 δολαρίων προς τον δήμο του Τορόντο, ως επιβράβευση για την πρόοδο που σημείωσε η πόλη στους φιλόδοξους στόχους οικοδόμησης νέων κατοικιών. Η ανακοίνωση εντάσσεται στο πλαίσιο της δεύτερης φάσης του προγράμματος Ταμείο Ταχύτερης Ανάπτυξης (Building Faster Fund), ενός τριετούς επενδυτικού σχεδίου ύψους 1,2 δισεκατομμυρίων δολαρίων, που θεσμοθετήθηκε από την επαρχιακή κυβέρνηση τον Αύγουστο του 2023 και λειτουργεί ως εργαλείο επιβράβευσης των δήμων που πλησιάζουν ή υπερβαίνουν το 80% των στόχων επίτευξης νέων κατοικιών που τους έχουν ανατεθεί από την επαρχία.
Η περίπτωση του Τορόντο, του μεγαλύτερου δήμου της χώρας, ξεχωρίζει όχι μόνο λόγω μεγέθους, αλλά και διότι εντός του 2024 ξεκίνησε την κατασκευή 20.999 νέων κατοικιών. Ένα ποσοστό που αντιστοιχεί στο 88% του ετήσιου στόχου, όπως είχε τεθεί από την κυβέρνηση του Οντάριο. Ο αριθμός αυτός αποτελεί σημαντικό επίτευγμα για μία πόλη που συνεχίζει να αντιμετωπίζει τις έντονες προκλήσεις του κόστους ζωής, των περιορισμένων ενοικιαζόμενων μονάδων και των πληθυσμιακών πιέσεων.
Ο έπαρχος του Οντάριο, Doug Ford, έσπευσε να επισημάνει τη σημασία της επένδυσης αυτής στο γενικότερο σχέδιο της κυβέρνησής του να κρατήσει ζωντανό «το όνειρο της ιδιοκατοίκησης». Όπως χαρακτηριστικά δήλωσε «Συνεργαζόμαστε στενά με τη δήμαρχο Olivia Chow, με την πόλη του Τορόντο και με δήμους σε όλο το Οντάριο για να χτίσουμε περισσότερες κατοικίες ταχύτερα. Η επένδυση αυτή είναι συνέχεια της ιστορικής Νέας Συμφωνίας για το Τορόντο (New Deal for Toronto) και αποτελεί ακόμα ένα βήμα στο να προστατεύσουμε τους εργαζόμενους και τις κοινότητες μας, στηρίζοντας την ανάπτυξη».
Η δήμαρχος του Τορόντο, Olivia Chow, από την πλευρά της, χαιρέτισε την επιδότηση των 67,2 εκατ. ως μία χειροπιαστή αναγνώριση των προσπαθειών του δήμου σε μια δύσκολη συγκυρία. Σε δήλωσή της τόνισε ότι «Η σταθερή μας συνεργασία θα μας βοηθήσει να χτίσουμε περισσότερα σπίτια, γρηγορότερα. Τα κεφάλαια αυτά θα χρηματοδοτήσουν υποδομές από τις οποίες εξαρτάται η καθημερινότητα των πολιτών, δρόμοι, αποχετευτικά δίκτυα, δημόσια πάρκα. Θα επιτρέψουν τη δημιουργία νέων και καλύτερων γειτονιών για να ζει κανείς. Θα συνεχίσουμε να εργαζόμαστε από κοινού με την επαρχία και τη βιομηχανία ανάπτυξης ακινήτων για την επίτευξη των στεγαστικών μας στόχων, ακόμα και μέσα σε αυτή τη δύσκολη αγορά».
Το Ταμείο Ταχύτερης Ανάπτυξηςδεν λειτουργεί απλώς ως ένας μηχανισμός επιβράβευσης αλλά για για την επαρχιακή κυβέρνηση έχει και ευρύτερη στρατηγική σημασία. Στην πρόσφατη νομοθετική της πρωτοβουλία, η οποία φέρει τον τίτλο, Νόμος για την Προστασία του Οντάριο μέσω Ταχύτερης και Έξυπνης Οικοδόμησης, 2025 (Protect Ontario by Building Faster and Smarter Act, 2025), η κυβέρνηση επιδιώκει να μειώσει τα γραφειοκρατικά εμπόδια, να απλοποιήσει τις εγκρίσεις οικοδομικών σχεδίων και να ενισχύσει τη συνεργασία με τους δήμους σε ζητήματα στέγασης και υποδομών.
Σε αυτό το πλαίσιο ο υπουργός Δημοτικών Υποθέσεων και Κατοικίας, ο Rob Flack, υπογράμμισε ότι η νέα αυτή χρηματοδότηση αποδεικνύει την προσήλωση της κυβέρνησης στη συνεργασία με τις τοπικές αρχές δηλώνοντας ότι «Η νομοθεσία μας αποτελεί ένα ακόμη βήμα προς την επιτάχυνση των εγκρίσεων και την εντατικοποίηση της οικιστικής ανάπτυξης, μέσα από στενή συνεργασία με τους δήμους. Μέσω του Ταμείου Ταχύτερης Ανάπτυξης (Building Faster Fund) και των ιστορικών μας επενδύσεων σε υποδομές, συνεργαζόμαστε με τη δήμαρχο Chow και άλλους δημάρχους σε όλη την επαρχία, ώστε τα έργα να προχωρούν όχι θεωρητικά, αλλά στην πράξη».
Η Νέα Συμφωνία για το Τορόντο, την οποία υπέγραψαν από κοινού η επαρχιακή κυβέρνηση και η πόλη τον Νοέμβριο του 2023, αποτέλεσε το πρώτο δομικό βήμα προς μία πιο σταθερή οικονομική σχέση μεταξύ των δύο πλευρών. Περιλαμβάνει λειτουργική στήριξη ύψους έως 1,2 δισ. δολαρίων για την οικονομική πρωτεύουσας της χώρας, με κατευθύνσεις προς βασικούς τομείς όπως η δημόσια συγκοινωνία και η στήριξη αστέγων μέσω δομών φιλοξενίας.
Ταυτόχρονα, σύμφωνα με στοιχεία για το 2024, το Οντάριο σημείωσε 5.317 νέες ενάρξεις κατασκευής κατοικιών προς ενοικίαση (rental starts), αριθμός που αντιπροσωπεύει μία από τις υψηλότερες επιδόσεις των τελευταίων ετών στον τομέα της ενοικιαζόμενης στέγης. Ένα ποσοστό αύξησης της τάξεως του 23% συγκριτικά με την αντίστοιχη περίοδο του προηγούμενου έτους και ο δεύτερος υψηλότερος στην ιστορία της επαρχίας.
Τέλος, ως μέτρο ευελιξίας προς τις τοπικές αρχές, η επαρχία ανακοίνωσε ότι επεκτείνεται η προθεσμία δαπανών των ποσών που αποδίδονται μέσω του Building Faster Fund μέχρι το 2028. Το μέτρο αυτό κρίθηκε αναγκαίο, σύμφωνα με πηγές εντός του υπουργείου Δημοτικών Υποθέσεων και Κατοικίας, λόγω των καθυστερήσεων που παρατηρούνται σε πολεοδομικά και διοικητικά στάδια, αλλά και λόγω του συνολικού κόστους ανάπτυξης, το οποίο έχει αυξηθεί σημαντικά μετά την πανδημία.

‍