Η Google τιμά τον επιστήμονα Γεώργιο Παπανικολάου ανημέρα των γενεθλίων του

Οποιος χρησιμοποιήσει ανά το παγκόσμιο τη μηχανή αναζήτησης «google» τη Δευτέρα 13 Μαΐου θα αντικρίσει στο εισαγωγικό εικονίδιο γνωστό ως «doodle» τη φιγούρα ενός γιατρού με την χαρακτηριστική άσπρη ιατρική ρόμπα και μουστάκι.
Πρόκειται για τον μεγάλο επιστήμονα και ερευνητή, Γεώργιο Παπανικολάου, ευρύτερα γνωστό για την σπουδαία του ανακάλυψη , το «τεστ Παπανικολάου», για την ανίχνευση του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας. Η «google» τιμά με τον ιδιαίτερο αυτό τρόπο τον κορυφαίο Έλληνα ιατρό, ανήμερα της γέννησής του, στην Κύμη Ευβοίας το 1883.
Ο Γιώργος Παπανικολάου προτάθηκε δύο φορές για το Βραβείο Νόμπελ. Το 1953 και το 1960.
Και τις δύο φορές όμως, η Σουηδική Ακαδημία αρνήθηκε την κορυφαία επιβράβευση στον άνθρωπο που έφερε την επανάσταση στη διάγνωση του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας.
Οι λόγοι που ο επιστήμονας δεν βραβεύτηκε ήταν πολλοί, υποστηρίζουν μελετητές και επί του θέματος ειδικοί. Η επίσημη εκδοχή αναφέρει ότι η επιτροπή προτίμησε να βραβεύσει γιατρούς που είχαν βρει θεραπείες κι όχι τον Παπανικολάου, ο οποίος είχε ασχοληθεί με την πρόληψη.
Σύμφωνα με τη μαθήτρια του Παπανικολάου, Ιρένα Κορπόσφκα, η επιτροπή ήταν επιφυλακτική με το έργο του γιατρού, επειδή ήταν εξαιρετικά πρωτοποριακό και δεν πίστευε πόσο μεγάλο ήταν τελικά το επίτευγμα του Παπανικολάου, το οποίο δεν εφαρμόσθηκε σε μία μέρα, αλλά έγινε κομμάτι της ιατρικής πρακτικής σταδιακά και αναπόσπαστο κομμάτι της στο διηνεκές.
Ο Γιώργος Παπανικολάου έλαβε το πτυχίο του από την Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, σε ηλικία μόλις 21 ετών το 1904 και στη συνέχεια εκπλήρωσε τη στρατιωτική του θητεία. Τότε, ο πατέρας του πρότεινε μεταξύ άλλων να ακολουθήσει το δρόμο του στρατιωτικού ιατρού, την οποία πρόταση, βεβαίως, απέρριψε.

Μάλιστα σε ένα γράμμα προς τον πατέρα του έγραφε: «Όχι δεν θέλω να γίνω στρατιωτικός γιατρός. Θέλω να μείνω ελεύθερος, να αισθανθώ την χαρά που δίνει ο αγών της ζωής. Εμένα δεν με τρομάζει το πέλαγος. Θέλω την ελευθερία μου, τη γλυκιά μου ελευθερία».
Ήταν φιλομαθής. Στην Αθήνα, κατά τη διάρκεια των σπουδών του, διεύρυνε τη μόρφωσή του με την εκμάθηση ξένων γλωσσών, όπως τα γαλλικά, που θεωρούνταν, τότε, απαραίτητα για τους καλλιεργημένους ανθρώπους.
Ωστόσο ασχολήθηκε και με τη φιλοσοφία, τη λογοτεχνία και τη μουσική, η οποία ήταν και το μεγάλο του πάθος. Επί οκτώ έτη παρακολούθησε μαθήματα βιολιού στο Ωδείο Λότνερ. Ολοκληρώνοντας τις σπουδές του στην Ιατρική Σχολή, επέστρεψε στην Κύμη.
Επιστρέφοντας όμως εκεί, συλλογιζόταν το λόγο που έγινε ιατρός, αφού δεν ήθελε να ασκήσει το επάγγελμα αυτό. Κάνοντας καθημερινά, αμέτρητους περιπάτους, συλλογιζόμενος διάφορα στην Κύμη, ήρθε πιο κοντά με τη φιλοσοφία με τον Φρίντριχ Νίτσε να διαδραματίζει μεγάλο ρόλο στον τρόπο σκέψης του.
Το 1907 μεταβαίνει στη Γερμανία, για ανώτερες σπουδές στη Βιολογία, το 1910 ανακηρύσσεται Διδάκτωρ της Φιλοσοφίας, για την εργασία του «Περί των συνθηκών της διαφοροποιήσεως του φύλου των Δαφνιδών».
Εν τέλει, υπερνικά η βιολογία και η έρευνα γίνεται στόχος ζωής έτσι γράφει στον πατέρα του: «Δεν είμαι πλέον ονειροπόλος. Η επιστήμη με άρπαξε από τα χέρια του Νίτσε. Πατώ απάνω σε έδαφος στερεό…».
Στις 15 Σεπτεμβρίου 1910 παντρεύτηκε την Ανδρομάχη Μαυρογένη και το 1912, συμμετείχε στους Βαλκανικούς Πολέμους, καταλαβαίνοντας ότι τα πράγματα δεν ήταν ευοίωνα στη χώρα για εκείνον και μετά τη λήξη του πολέμου και από περιπλανήσεις αναχώρησε το 1913 για την Αμερική.
Οι συνθήκες ήταν δύσκολες λόγω οικονομικών δυσχερειών έτσι το νεαρό ζευγάρι απασχολείται σε κατάστημα πωλώντας χαλιά και ράβοντας κουμπιά με αμοιβή πέντε δολάρια την εβδομάδα.
Ωστόσο ο φτωχός και άγνωστος μετανάστης εξελίχθηκε ταχέως και από υπάλληλος σε κατάστημα και δημοσιογράφος σε ελληνική εφημερίδα, κέρδισε με δυσκολία μία θέση στο Εργαστήριο Ανατομικής του Πανεπιστημίου Κολούμπια και, αργότερα, μία θέση στο Πανεπιστήμιο Κορνέλ της Νέας Υόρκης και από εκεί και πέρα εργάστηκε απρόσκοπτα, δείχνοντας τις αμέτρητες ικανότητές του.
Μετά από μακρές έρευνες επί της εκφυλιστικής κληρονομικής επίδρασης του οινοπνεύματος σε ινδικά χοιρίδια ο Παπανικολάου στράφηκε σε προβλήματα αναπαραγωγής σχετιζόμενα με τη λειτουργία των γεννητικών οργάνων, τον καθορισμό του φύλου, τη λειτουργία των ενδοκρινών αδένων, καθώς και των φυλετικών ορμονών.
Το 1954, ο Παπανικολάου δημοσίευσε το μνημειώδες έργο «Άτλαντας της Αποφολιδωτικής Κυτταρολογίας» (Atlas of Exfoliative Cytology), εδραιώνοντας και επίσημα πλέον τη νέα ιατρική πρακτική και ειδικότητα που ουσιαστικά ανέπτυξε από το μηδέν.
Σήμερα το τεστ Παπανικολάου (Τεστ-Παπ) χρησιμοποιείται παγκοσμίως για τη διάγνωση του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας, επί της προκαρκινικής δυσπλασίας και άλλων κυτταρολογικών ασθενειών του γυναικείου αναπαραγωγικού συστήματος.
Το 1923 εφάρμοσε τη μέθοδό του σε γυναίκες, προς μελέτη των φυσιολογικών γεννητικών λειτουργιών και στη συνέχεια για τη διάγνωση του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας. Η πρώτη του ανακοίνωση επί της χρησιμοποίησης της κυτταρολογικής μεθόδου προς διάγνωση του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας, το 1928, έγινε δεκτή με πολύ σκεπτικισμό, καθόσον η κρατούσα τότε γνώμη, για τέτοιου είδους έρευνα και εφαρμογή, επί αποφολιδουμένων κυττάρων ήταν πρακτικά αδύνατη
Τέτοια διάγνωση θεωρούνταν δυνατή, μέχρι την εποχή εκείνη, μόνο με την τομή του πάσχοντος οργάνου.
Οι έρευνες του Παπανικολάου επεκτάθηκαν στη συνέχεια στις κυτταρολογικές αλλοιώσεις στο καρκίνο του αυχένα της μήτρας και του ενδομητρίου, των οποίων τα πορίσματα δημοσίευσε το 1943 από κοινού μετά του καθηγητή γυναικολογίας Έρμπερτ Τράουστ σε ειδική μονογραφία υπό τον τίτλο «Διάγνωσις του καρκίνου της μήτρας μέσω των κολπικών επιχρισμάτων» (Diagnosis of Uterine Cancer by the Vaginal Smear).
Η δημοσίευση της εργασίας αυτής ήταν επόμενο να κεντρίσει το παγκόσμιο ιατρικό ενδιαφέρον και να προκαλέσει την άμεση δοκιμαστική χρησιμοποίηση της μεθόδου σε διάφορα νοσοκομεία. Το 1944 έγινε η πρώτη εφαρμογή επί του ουροποιητικού συστήματος και στη συνέχεια επί του πεπτικού και άλλων συστημάτων του οργανισμού.
Ο Παπανικολάου με τις εργασίες του αυτές έγινε ο θεμελιωτής νέου επιστημονικού κλάδου της «αποφολιδωτικής κυτταρολογίας» βασιζόμενη ακριβώς στη μελέτη των αποφιλιδουμένων κυττάρων του οργανισμού στις διάφορες κοιλότητες αυτού.
Η μέθοδος αυτή που έλαβε προς τιμή του την ονομασία «Μέθοδος Παπανικολάου» ή «Τεστ Παπανικολάου» και κατά συγκοπή «Τεστ Παπ» άνοιξε ευρείς νέους ορίζοντες στην ιατρική έρευνα στη γενετήσια φυσιολογία και ενδοκρινολογία ειδικότερα για τον καρκίνο.
Το Νοέμβριο του 1961, εγκατάλειψε τη Νέα Υόρκη καθώς δέχτηκε να αναλάβει την οργάνωση και διεύθυνση ενός Καρκινολογικού Ινστιτούτου στο Μαϊάμι όπου και αφήνει την τελευταία του πνοή από καρδιακή προσβολή. Ο θάνατος του Γεώργιου Παπανικολάου ήταν μεγάλη απώλεια για την επιστήμη.