Ο «Χρυσός Θόλος» των ΗΠΑ, ο Καναδάς και το δίλημμα μιας νέας γεωστρατηγικής εποχής

Δημήτρης Βοχαΐτης - LJI Reporter
Μία νέα εποχή στον τομέα της εθνικής άμυνας φαίνεται ότι να εγκαινιάζει ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Donald Trump με την πρόταση του «Χρυσού Θόλου». Ένα φιλόδοξο, δαπανηρό και αμφιλεγόμενο διαστημικό σύστημα αντιπυραυλικής προστασίας που ξυπνά μνήμες από το 1980 και το «Πόλεμο των Άστρων» του Ronald Reagan. Στο επίκεντρο βρίσκεται η Βόρεια Αμερική και ιδιαίτερα ο Καναδάς, ο οποίος καλείται να ισορροπήσει ανάμεσα στη γεωπολιτική και γεωστρατηγική του αυτονόμηση και ασφάλεια με τις ΗΠΑ.
Γεωστρατηγική επανεκκίνηση
Ο «Χρυσός Θόλος» δεν είναι απλά ένα δορυφορικό σύστημα όπως ξεκαθαρίζουν αναλυτές και αξιωματούχοι. Πρόκειται για ένα υπερβολικά ακριβό και τεχνικά δύσκολο σχέδιο που προβλέπει την δημιουργία και ανάπτυξη διαστημικών αναχαιτιστών κατά διηπειρωτικών βαλλιστικών και υπερηχητικών πυραύλων. Οι υποστηρικτές του συγκεκριμένου προγράμματος το θεωρούν ως την απάντηση στις απειλές από Ρωσία, Ιράν και Κίνα.
Ωστόσο, οι τεχνικές δυσκολίες είναι τεράστιες και οι ενδεχόμενες στρατηγικές συνέπειες βαθύτατα ανησυχητικές. Το συνολικό κόστος από το επιτελείο του αμερικανού προέδρου εκτιμάται στα 175 δισ. δολάρια ενώ η Υπηρεσία Προϋπολογισμού του Κογκρέσου προειδοποιεί πως το κόστος του προγράμματος θα ξεπεράσει κατά πολύ τα 500 δισ. τα επόμενα 20 χρόνια.
Ο Καναδάς μπροστά σε κρίσιμες επιλογές
Η γεωστρατηγική θέση του Καναδά είναι καίρια για την επιτυχία του προγράμματος αφού, σύμφωνα με το στρατηγικό επιτελείο του Trump, οι περισσότερες ενδεχόμενες πυραυλικές επιθέσεις προς τις ΗΠΑ περνούν από τον καναδικό εναέριο χώρο. Την ίδια στιγμή, όμως, ο πρόεδρος των ΗΠΑ μετά από μία περίοδο σιγής του πρότεινε στον Καναδά δωρεάν συμμετοχή στο διαστημικό αντιπυραυλικό πρόγραμμα υπό την προϋπόθεση… να γίνει η 51η πολιτεία των ΗΠΑ. Εάν η χώρα απαντήσει αρνητικά το κόστος συμμετοχής θα φτάνει τα 61 δισ. δολάρια, ποσό το οποίο σύμφωνα με αναλυτές θα ξεπεράσει τα 172 δις δολάρια.
Ο Καναδός πρωθυπουργός, Mark Carney, απέρριψε την όποια ιδέα παραχώρησης της εθνικής κυριαρχίας δηλώνοντας πως η χώρα είναι ανοιχτή σε αμυντική συνεργασία χωρίς, όμως, να δεσμεύεται σε συμμετοχή ή χρηματοδότηση.
Στην ομιλία του στο κοινοβούλιο του Καναδά, ο Κάρολος Γ’ τόνισε στην ομιλία του ότι «ο Καναδάς είναι και θα παραμείνει κυρίαρχο έθνος» υπογραμμίζοντας ότι «Η εθνική του ανεξαρτησία δεν διαπραγματεύεται».
Η ευρωπαϊκή προοπτική
Στην αλλαγή των αμυντικών στρατηγικών του ανάπτυξη ο Καναδάς έχει ενισχύσει πολυεπίπεδα τους δεσμούς με την Ευρωπαϊκή Ένωση διαπραγματευόμενος την πρόθεση του να συμμετάσχει στο ευρωπαϊκό πρόγραμμα «ReArm Europe» και στοχεύοντας στην ανάπτυξη της καναδικής αμυντικής βιομηχανίας και την παράλληλη μείωση της εξάρτησης του από τις ΗΠΑ. Παράλληλα, επανεξετάζει την αγορά των 88 μαχητικών αεροσκαφών F-35 αναζητώντας εναλλακτικές από την Ευρώπη, όπως το σουηδικό Saab (Jas-29) Gripen.
Ο Καναδάς συμμετέχει και σε ευρωπαϊκές πρωτοβουλίες, όπως το πρόγραμμα στρατιωτικής κινητικότητας της PESCO ενώ μελετά την ένταξή του στην «Ευρωπαϊκή Ασπίδα Ουρανού» (ESSI), ένα κοινό σύστημα αντιαεροπορικής άμυνας με 24 χώρες μέλη.
Ο Mark Carney έχει επανειλημμένα δηλώσει ότι η Οττάβα προτίθεται να διαπραγματευθεί μια νέα, συνολική συμφωνία ασφαλείας και οικονομικής συνεργασίας με τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Σύμφωνα με το γραφείο του καναδού πρωθυπουργού, ο Mark Carney και οι υπουργοί του βρίσκονται σε ευρείας κλίμακας διαβουλεύσεις με Αμερικανούς ομολόγους τους, οι οποίες περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, την ενίσχυση της Διοίκησης Αεροδιαστημικής Αμύνης Βορείου Αμερικής (North American Aerospace Defense Command - NORAD) καθώς και άλλες πρωτοβουλίες.

‍