Ο Μακεδονικός Μήνας στον Καναδά φωτίζει σελίδες Ιστορίας

Διπλή ομιλία στο Τορόντο για τους πρόσφυγες του Ψυχρού Πολέμου και τον Καπετάν Λίτσα

Κατερίνα Γερασκλή

Κάθε Οκτώβριο, η Παμμακεδονική Ομοσπονδία Καναδά αναδεικνύει τον Μακεδονικό Μήνα με μια σειρά ιδιαίτερα επιμελημένων εκδηλώσεων στο Τορόντο, προσφέροντας στην Ομογένεια μια ευκαιρία να τιμήσει την πλούσια ιστορική κληρονομιά της Μακεδονίας και τη διαχρονική συμβολή της στον Ελληνισμό. Οι δράσεις αυτές αποτελούν έναν θεσμό που όχι μόνο ενισχύει τους δεσμούς με τις ρίζες, αλλά παράλληλα προωθεί την ιστορική γνώση, τον διάλογο και την πολιτιστική συνέχεια της ελληνικής ταυτότητας στον Καναδά.

Στο πλαίσιο των φετινών εκδηλώσεων, την Παρασκευή 24 Οκτωβρίου, πραγματοποιήθηκε μια διπλή ομιλία, η οποία συγκέντρωσε μεγάλο ενδιαφέρον και άφησε ισχυρό αποτύπωμα στους παρευρισκόμενους. Δύο εξαιρετικοί ομιλητές παρουσίασαν δύο διαφορετικές, αλλά αλληλένδετες, ιστορικές όψεις του νεότερου ελληνικού παρελθόντος: την προσφυγιά των παιδιών του Εμφυλίου και τη διαμόρφωση της μνήμης γύρω από τον Μακεδόνα αγωνιστή Αντώνιο Βλαχάκη, γνωστό ως «Καπετάν Λίτσα».

Η προσφυγική περιπέτεια στον Ψυχρό Πόλεμο

Ομιλητής: Αλέξανδρος Μπαλάσης, υποψήφιος διδάκτορας Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο του Γιορκ

Η πρώτη ομιλία, με θέμα «Έλληνες Πρόσφυγες στον Ψυχρό Πόλεμο και η περίπτωση των παιδιών του Εμφυλίου Πολέμου», προσέφερε μια συγκινητική και τεκμηριωμένη αναδρομή σε μια τραυματική αλλά καθοριστική σελίδα της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας.

Ο Αλέξανδρος Μπαλάσης παρουσίασε την άγνωστη σε πολλούς πορεία χιλιάδων παιδιών που απομακρύνθηκαν από τις εστίες τους και κατέληξαν σε χώρες του ανατολικού μπλοκ, μέσα σε ένα κλίμα ψυχροπολεμικής έντασης και ιδεολογικής πόλωσης.

Με αναφορές σε μαρτυρίες και αρχειακό υλικό, ο ομιλητής έδωσε φωνή σε μια γενιά που έζησε μεταξύ δύο πατρίδων, ανάμεσα στην απώλεια και την προσαρμογή, μια ιστορία που αναδεικνύει τη δύναμη, την αντοχή και το ψυχικό σθένος των Ελλήνων προσφύγων.

Η δεύτερη ζωή του Καπετάν Λίτσα μέσα από την Ιστορία και τη Μνήμη

Ομιλητής: Δρ. Σάκης Γκέκας

Η δεύτερη εισήγηση, με τίτλο «Η 2η ζωή του Αντώνιου Βλαχάκη - “Καπετάν Λίτσας”: Ιστορία και Μνήμη της ένοπλης σύγκρουσης για τη Μακεδονία», αποτέλεσε μια βαθιά ιστορική ανάλυση για τον ρόλο που διαδραμάτισε ο γνωστός αγωνιστής στα ταραγμένα χρόνια των μακεδονικών συγκρούσεων.

Ο Δρ. Σάκης Γκέκας παρουσίασε το πολύπλοκο ιστορικό πλαίσιο της εποχής, φωτίζοντας τόσο τη δράση του Καπετάν Λίτσα όσο και τη μεταγενέστερη πρόσληψη της προσωπικότητάς του από την τοπική και εθνική μνήμη. Η ομιλία ανέδειξε πώς οι αγώνες και οι θυσίες τέτοιων μορφών αποκτούν “δεύτερη ζωή” μέσα από την ιστοριογραφία, τις κοινότητες και τις επετειακές εκδηλώσεις  και πώς συμβάλλουν στη διαμόρφωση της συλλογικής ταυτότητας.

Οι δύο ομιλίες αποτέλεσαν κομβικό σημείο των εκδηλώσεων του Μακεδονικού Μήνα, υπενθυμίζοντας ότι η διατήρηση της ιστορικής μνήμης δεν είναι μόνο πράξη τιμής προς τους προγόνους, αλλά και θεμέλιο για την κατανόηση του παρόντος και του μέλλοντος.

Με πρωτοβουλίες όπως αυτές, η Παμμακεδονική Ομοσπονδία Καναδά καλλιεργεί έναν χώρο όπου η Ομογένεια μπορεί να μάθει, να προβληματιστεί, να συγκινηθεί και πάνω απ’ όλα να παραμείνει συνδεδεμένη με τη Μακεδονία, την ιστορία της και τους ανθρώπους που τη σημάδεψαν με τον αγώνα και την προσφορά τους.

‍