Τέλος στους καναδικούς «αντιδασμούς»

Σταδιακή ανακούφιση για τα νοικοκυριά
Διαπραγματεύσεις Carney με Ουάσινγκτον

Δημήτρης Βοχαΐτης - LJI Reporter

Από την 1η Σεπτεμβρίου ο Καναδάς προχώρησε στην κατάργηση σημαντικού μέρους των «αντιδασμών» που είχαν επιβληθεί στις αμερικανικές εισαγωγές. Τα μέτρα, ύψους περίπου 44 δισ. καναδικών δολαρίων, στόχευαν αρχικά στην απάντηση στις εμπορικές πιέσεις της Ουάσινγκτον, όμως τελικά επιβάρυναν σε μεγάλο βαθμό τον οικογενειακό προϋπολογισμό. Παρά τη μερική άρση, οι δασμοί παραμένουν σε στρατηγικούς τομείς όπως χάλυβας, αλουμίνιο και αυτοκινητοβιομηχανία.
Οι τιμές στα ράφια και η καθημερινότητα των πολιτών
Τους τελευταίους μήνες ο πληθωρισμός στα τρόφιμα ξεπέρασε τον γενικό δείκτη καταναλωτή. Τον Ιούλιο ο ΔΤΚ αυξήθηκε κατά 1,7%, ενώ οι τιμές στα τρόφιμα έφτασαν το 3,4%. Οι ειδικοί επισημαίνουν ότι οι επιβαρύνσεις από τους δασμούς είχαν σημαντικό ρόλο στην ανόδο αυτή.
Η πτώση των τιμών αναμένεται να γίνει σταδιακά. Προϊόντα με μεγάλη διάρκεια ζωής θα χρειαστεί να εξαντληθούν από τα ράφια πριν εμφανιστούν νέες, χαμηλότερες τιμές. Αντίθετα, πιο αναλώσιμα αγαθά, όπως ο χυμός πορτοκαλιού από τη Φλόριντα, μπορεί να γίνουν φθηνότερα νωρίτερα.
Αν και οι καταναλωτές γύρισαν σε καναδικά προϊόντα, η τιμή παραμένει ο καθοριστικός παράγοντας. Σύμφωνα με το Montreal Economic Institute, οι δασμοί απέφεραν περίπου 2,3 δισ. δολάρια στο κράτος σε μόλις δύο μήνες, που μεταφράζεται σε περίπου 92 δολάρια ανά οικογένεια. Ωστόσο, το τίμημα αυτό βάρυνε άμεσα την κατανάλωση.
Στρατηγική με αργά βήματα
Η άρση των δασμών συνδέεται με τις προσπάθειες αποκλιμάκωσης στις σχέσεις Καναδά–ΗΠΑ. Ο Mark Carney είχε πρόσφατα τηλεφωνική επικοινωνία με τον Donald Trump, η οποία χαρακτηρίστηκε «καλή» και «εκτενής». Συμφωνίες δεν υπήρξαν, όμως η Οτάβα δείχνει διάθεση επιστροφής στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων στο πλαίσιο της συμφωνίας USMCA.
Παράλληλα, στο εσωτερικό, η κυβέρνηση κινείται με πολιτική ισορροπίας: περιορισμό δαπανών από τη μια πλευρά, στοχευμένες επενδύσεις σε έργα υποδομών και στέγασης από την άλλη. Η αντιπολίτευση, με επικεφαλής τον Pierre Poilievre, ασκεί έντονη κριτική για αύξηση των δαπανών στον αμυντικό προϋπολογισμό ώστε να πλησιάσει ο Καναδάς τον στόχο του ΝΑΤΟ στο 2% του ΑΕΠ.
Εμπιστοσύνη από τους επενδυτές
Παρά τις εσωτερικές πολιτικές αντιπαραθέσεις, οι διεθνείς αγορές δείχνουν να εμπιστεύονται την καναδική κατεύθυνση. Οι επενδύσεις σε αμερικανικά ομόλογα και μετοχές από καναδικά κεφάλαια έφτασαν τα 50 δισ. δολάρια, ένδειξη ότι η οικονομική πραγματικότητα υπερβαίνει τα πολιτικά συνθήματα.
Την ίδια στιγμή, η κοινή γνώμη δίνει προτεραιότητα στο υψηλό κόστος ζωής, με το ζήτημα των δασμών να υποχωρεί στην τέταρτη θέση των ανησυχιών, σύμφωνα με έρευνα της Léger.
Νέο θεσμικό πλαίσιο
Η κυβέρνηση προχωρά και σε θεσμικές μεταρρυθμίσεις, με τον νόμο One Canadian Economy Act, που στοχεύει στην άρση εμποδίων στο ενδο-καναδικό εμπόριο και στην επιτάχυνση έργων υποδομής μεγάλης κλίμακας. Η συνολική εικόνα δείχνει μια στρατηγική που επιδιώκει συντηρητική στάση στο εξωτερικό, πειθαρχία στο εσωτερικό και μεταρρυθμίσεις για ενίσχυση της ανάπτυξης.
Ο προϋπολογισμός του Οκτωβρίου, σε συνδυασμό με την επικείμενη αναθεώρηση της USMCA, θα κρίνουν αν η νέα πορεία μπορεί να μετατραπεί σε απτά αποτελέσματα. Προς το παρόν, η κατάργηση μέρους των «αντιδασμών» φέρνει ανακούφιση με αργό αλλά σταθερό ρυθμό.

‍