Τράπεζες και επενδυτές προειδοποιούν: Η καναδική οικονομία μπαίνει σε “κόκκινη ζώνη”

Το ενδεχόμενο ύφεσης για την καναδική οικονομία θεωρείται πλέον ιδιαίτερα πιθανό, σύμφωνα με τα στοιχεία της τριμηνιαίας «Έρευνας Συμμετεχόντων της Αγοράς» (Market Participants Survey - MPS) της Κεντρικής Τράπεζας του Καναδά (ΚΤΚ). Οι συμμετέχοντες, που περιλαμβάνουν εκπροσώπους τραπεζών, ασφαλιστικών οργανισμών, συνταξιοδοτικών ταμείων και ερευνητικών οίκων, αξιολογούν την πιθανότητα ότι ο Καναδάς είτε έχει ήδη εισέλθει σε τεχνική ύφεση είτε θα το πράξει εντός των επόμενων έξι μηνών στο 35%, δηλαδή περίπου μία στις τρεις.

Η έρευνα, που διεξήχθη μεταξύ 9 Σεπτεμβρίου και 1 Οκτωβρίου, καταδεικνύει ότι σχεδόν το 90% των συμμετεχόντων θεωρούν πως η οικονομία λειτουργεί κάτω από το πραγματικό της δυναμικό, ενώ μόνο λίγο περισσότερο από το 10% πιστεύει ότι βρίσκεται «λίγο πάνω από το δυναμικό». Τα στοιχεία της Statistics Canada δείχνουν ότι η οικονομία υποχώρησε τον Αύγουστο κατά 0,3% σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα, με μείωση τόσο στον κλάδο των αγαθών (-0,6%) όσο και στις υπηρεσίες (-0,1%). Το δεύτερο τρίμηνο του 2025, το πραγματικό ΑΕΠ μειώθηκε κατά 0,4%, μετά από αύξηση 0,5% το πρώτο τρίμηνο.

Στο μέτωπο της νομισματικής πολιτικής, η ΚΤΚ προχώρησε στις 29 Οκτωβρίου σε μείωση του βασικού επιτοκίου διανυκτέρευσης κατά 25 μονάδες βάσης στο 2,25%, με το επιτόκιο τραπέζης στο 2,50% και το επιτόκιο κατάθεσης στο 2,20%. Ο διοικητής Tiff Macklem τόνισε ότι η πολιτική της τράπεζας μπορεί να έχει εξαντλήσει τα εργαλεία της, ενώ η δημοσιονομική παρέμβαση ενδέχεται να χρειαστεί να πάρει το τιμόνι. Ταυτόχρονα, η αγορά εργασίας, παρά την αβεβαιότητα, παρουσίασε απρόσμενη ισχύ τον Οκτώβριο, με την ανεργία να μειώνεται στο 6,9% και δημιουργία περίπου 67.000 θέσεων εργασίας, έναντι πρόβλεψης για απώλεια 5.000 θέσεων.

Η έρευνα ανέδειξε τις εμπορικές εντάσεις με τις ΗΠΑ ως τον πιο κρίσιμο παράγοντα για την πορεία της οικονομίας. Το 87% των συμμετεχόντων θεωρεί ότι η άμβλυνση των εντάσεων αποτελεί βασικό στόχο, ενώ το 90% εκτιμά ότι η κλιμάκωσή τους συνιστά τη μεγαλύτερη απειλή. Παράλληλα, το 63% βλέπει ως κίνδυνο τη μείωση της καταναλωτικής δαπάνης των νοικοκυριών, ενώ το 40% θεωρεί ότι η εξασθένηση της αγοράς ακινήτων συνιστά σοβαρή απειλή. Σε αυτό το πλαίσιο, η οικονομία του Καναδά βρίσκεται σε «αναμονή», καθώς η χαμηλή ζήτηση προϊόντων για εξαγωγή, η μειωμένη επενδυτική δραστηριότητα και η αβεβαιότητα από τους εμπορικούς πολέμους περιορίζουν τη δυναμική της ανάπτυξης.

Το τεχνικό κριτήριο της ύφεσης - δύο συνεχόμενα τρίμηνα αρνητικής ανάπτυξης - καθιστά ακόμα πιο κρίσιμη την κατάσταση, δεδομένου ότι το α’ εξάμηνο του έτους το ΑΕΠ είχε υποχωρήσει κατά 1,6% εξαιτίας της επιβάρυνσης των εξαγωγών από δασμούς. Η ΚΤΚ τονίζει ότι η παραγωγική ικανότητα της οικονομίας έχει υποστεί δομική ζημιά και ότι η νομισματική πολιτική έχει περιορισμένη επιρροή, ενώ η αγορά εργασίας, αν και ενισχύεται προσωρινά, παραμένει σε ευάλωτη θέση.

Οι συμμετέχοντες στις αγορές προβλέπουν σταθερό βασικό επιτόκιο στο 2,25% για την τρέχουσα περίοδο, με πιθανότητα αύξησης στο 2,5% μέχρι το τρίτο τρίμηνο του 2027, αντανακλώντας ανησυχίες για την πορεία της οικονομίας και τις εμπορικές σχέσεις με τις ΗΠΑ. Οι εκτιμήσεις για τον πληθωρισμό τοποθετούν τον δείκτη στο 2% έως το τέλος του 2025, ενώ η ισοτιμία του καναδικού δολαρίου έναντι του αμερικανικού αναμένεται να φτάσει τα 73 σεντς ΗΠΑ, έναντι 71 σεντς σήμερα.

Στο δημοσιονομικό πεδίο, ο πρώτος προϋπολογισμός της κυβέρνησης Κάρνεϊ προβλέπει ομοσπονδιακό έλλειμμα 78,3 δισ. δολαρίων για το 2025–26, ως μέσο προστασίας της οικονομίας από τους αμερικανικούς δασμούς. Παράλληλα, το οικονομικό επιτελείο προχωρά σε αναθεώρηση των μεταναστευτικών προτεραιοτήτων, μειώνοντας τον αριθμό προσωρινών κατοίκων κατά 43% έως το 2026, γεγονός που δημιουργεί διπλό ρίσκο για την αγορά εργασίας και τον πληθωρισμό.

Συνολικά, οι οικονομολόγοι προειδοποιούν ότι η Καναδική οικονομία βρίσκεται σε κρίσιμη καμπή: η πιθανότητα ύφεσης αυξάνεται, η δημοσιονομική και νομισματική πολιτική αντιμετωπίζει περιορισμούς, ενώ η ισχυρή απόδοση της αγοράς εργασίας και η αλλαγή στους μεταναστευτικούς στόχους εντείνουν την αβεβαιότητα για τις επόμενες κινήσεις της ΚΤΚ. Η χώρα φαίνεται να βρίσκεται σε κατάσταση αναμονής, προσπαθώντας να ισορροπήσει μεταξύ περιορισμένων εργαλείων πολιτικής και εξωτερικών πιέσεων, ενώ οι αγορές και οι πολίτες παρακολουθούν με προσοχή την εξέλιξη των επόμενων μηνών.

‍