
Δημήτρης Βοχαΐτης - LJI Reporter
Με αποφασιστικότητα και τόνο πρόκλησης, ο πρωθυπουργός του Καναδά, Μαρκ Καρνέϊ, παρουσίασε από το Έντμοντον ένα φιλόδοξο και πολυδιάστατο σχέδιο που φιλοδοξεί να μεταμορφώσει τη χώρα οικονομικά, κοινωνικά και γεωπολιτικά. Στόχος είναι ο Καναδάς να επανακτήσει την ικανότητα να υλοποιεί μεγάλες υποδομές γρήγορα, να δημιουργεί θέσεις εργασίας υψηλής ποιότητας και να διαμορφώνει νέες εμπορικές και στρατηγικές διαδρομές σε μια παγκόσμια οικονομία που χαρακτηρίζεται από αυξανόμενη αστάθεια και διασπάσεις.
Πέντε εμβληματικά έργα – η καρδιά της αναπτυξιακής στρατηγικής
Το πρώτο στάδιο της στρατηγικής περιλαμβάνει πέντε μεγάλα έργα υποδομής, τα οποία ο Καρνέϊ περιέγραψε ως «αιχμές του δόρατος» για την οικονομία:
1. Δεύτερη φάση LNG Canada στο Κίτιματ της Βρετανικής Κολομβίας, για την ενίσχυση της εξαγωγικής ικανότητας φυσικού αερίου.
2. Μικροί αρθρωτοί πυρηνικοί αντιδραστήρες στο Ντάρλινγκτον του Οντάριο, που προορίζονται για ασφαλή και καθαρή ενέργεια σε τοπικές κοινότητες.
3. Επέκταση λιμανιού Μόντρεαλ στο Κοντρέκερ, ώστε να ενισχυθεί η εμπορική σύνδεση της Ανατολικής Καναδάς με διεθνείς αγορές.
4. Εκμετάλλευση κοιτάσματος χαλκού McIlvenna Bay στη Σασκατσεουάν, με στόχο την ενίσχυση της βιομηχανικής παραγωγής.
5. Διεύρυνση μεταλλείου Red Chris στη Βορειοδυτική Βρετανική Κολομβία, για την αξιοποίηση στρατηγικών πρώτων υλών.
Σύμφωνα με κυβερνητικές εκτιμήσεις, τα έργα αυτά αναμένεται να προσθέσουν πάνω από 50 δισεκατομμύρια δολάρια στο ΑΕΠ και να δημιουργήσουν δεκάδες χιλιάδες καλά αμειβόμενες θέσεις εργασίας. Παράλληλα, η κυβέρνηση έχει θεσπίσει Γραφείο Μεγάλων Έργων (Major Projects Office), με στόχο την επισπευσμένη έγκριση και παρακολούθηση των έργων, ενώ ένα συμβούλιο 11 ηγετών των αυτόχθονων κοινοτήτων θα διασφαλίσει ουσιαστική συμμετοχή και διαφάνεια.
Η νέα αρχιτεκτονική ανάπτυξης
Τα έργα δεν είναι απομονωμένα, αλλά εντάσσονται σε μια ευρύτερη οικονομική και γεωπολιτική στρατηγική, η οποία καλύπτει:
Εμπορική διαφοροποίηση: ενίσχυση σχέσεων με την Ευρώπη, άνοιγμα αγορών στην Ασία και διαμόρφωση νέων εμπορικών διαδρομών, ώστε ο Καναδάς να μειώσει την εξάρτηση από τις ΗΠΑ.
Προσιτή στέγη: το πρόγραμμα Build Canada Homes θα διπλασιάσει τον ρυθμό κατασκευής κατοικιών την επόμενη δεκαετία, χρηματοδοτώντας έργα με έμφαση στην προσβασιμότητα, την οικολογική βιωσιμότητα και την καναδική ταυτότητα.
Άμυνα και ασφάλεια: επίτευξη στόχου ΝΑΤΟ 2% του ΑΕΠ σε στρατιωτικές δαπάνες, ενίσχυση σωμάτων επιβολής του νόμου και κατάθεση νομοθεσίας για αυστηρότερους όρους αποφυλάκισης σε περιπτώσεις οργανωμένου εγκλήματος.
Κλιματική ανταγωνιστικότητα: σύνδεση οικονομικής ανάπτυξης και περιβαλλοντικής βιωσιμότητας μέσω στοχευμένων επενδύσεων σε τεχνολογία, ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και δέσμευση άνθρακα.
Μετανάστευση: επαναφορά σε «βιώσιμα» επίπεδα προσωρινών ξένων εργαζομένων και φοιτητών, ώστε να υποστηριχθούν στρατηγικοί τομείς χωρίς να επιβαρυνθεί υπερβολικά το κοινωνικό σύστημα.
Ο Καρνέϊ επισήμανε ότι η νέα στρατηγική συνοδεύεται από αυστηρό δημοσιονομικό πλαίσιο: περιορισμός των δαπανών, στοχευμένες επενδύσεις και ενίσχυση ιδιωτικού κεφαλαίου για να απελευθερωθεί το οικονομικό δυναμικό της χώρας. Ταυτόχρονα, η κυβέρνηση προχωρά σε ένα νέο μοντέλο που διαχωρίζει λειτουργικές δαπάνες (εκπαίδευση, υγεία, κοινωνικά προγράμματα) από κεφαλαιουχικές επενδύσεις (υποδομές, τεχνολογία, ενέργεια), ώστε κάθε δολάριο να αποδίδει μετρήσιμα αποτελέσματα.
Οι πολιτικές αντιδράσεις δεν έλειψαν. Οι Συντηρητικοί αμφισβητούν την αποτελεσματικότητα της λίστας των πέντε έργων, ενώ η πρωθυπουργός της Αλμπέρτα σημειώνει την ανάγκη συμμετοχής ιδιωτών επενδυτών για έργα όπως οι πετρελαϊκοί αγωγοί. Παρά τις αντιδράσεις, η κυβέρνηση διαμηνύει ότι η στρατηγική της είναι μήτρα αυτοπεποίθησης και ανάπτυξης, και ότι η επιτυχία της θα κριθεί από την ικανότητα ολοκλήρωσης των έργων και της συνολικής μεταμόρφωσης της οικονομίας.
Ο Καρνέϊ διαμορφώνει μια νέα ιδεολογία ανάπτυξης για τον Καναδά: όχι απλά γιατί να φτιαχτεί ένα έργο, αλλά πώς να φτιαχτεί, πώς να ολοκληρωθεί ταχύτερα και πώς να προσδώσει προστιθέμενη αξία στην οικονομία και την κοινωνία. Με μεγάλα έργα, προσιτή στέγη, άμυνα, κλιματική στρατηγική και οικονομική πειθαρχία, ο Καναδάς επιχειρεί να προσαρμοστεί στις γεωοικονομικές αναταράξεις, να ενισχύσει την αυτονομία του και να επανατοποθετηθεί ως ισχυρός και ανταγωνιστικός παίκτης στη διεθνή σκηνή.