Η δική μας ξενιτειά

Αυτές οι γιορτινές μέρες είναι μοναδικές. Για την καθεμιά και τον καθένα από μας. Έχουμε, πιθανώς, υποστεί στενοχώριες, αντιμετωπίσει προβλήματα, υποφέρει απώλειες. Τις φετινές γιορτινές μέρες ας τις κάνουμε μοναδικές στην περηφάνεια και στην ελπίδα. Περηφάνεια, προσωπική για ό,τι καταφέραμε με δικές μας ή ομαδικές θυσίες.

Ελπίδα για τη διατήρηση μιας αξιοπρέπειας και ενός ήθους που τιμά την ζωή και τις επιλογές μας, αλλά και θα κάνει περήφανους τους αγαπημένους ή τους απογόνους μας να την κρατούν ως το πολυτιμότερο ενθύμιο από μας.

Είναι αλήθεια πως η Πανδημία, εδώ και ένα χρόνο περίπου έχει δοκιμάσει την υπομονή μας. Μοναξιά και απελπισία έχουν αναδυθεί προσωπικά σε μας αλλά και στους άλλους, τους αγαπημένους μας, τους γνωστούς μας. Ένα άλλο είδος “ξενιτειάς” που χωρίς να το θέλουμε έχει πέσει πάνω μας. Η πίστη μας στις αξίες και την ηθική της κοινωνίας ίσως έχει κλονισθεί. Οι πειρασμοί πολλοί, αρκετές και οι απογοητεύσεις από ανθρώπους και η διάψευση ιδεών που ειδικά στην παγκόσμια κρίση, όπως σε κάθε καταστροφή, πιέζουν πιο πολύ την ψυχολογία όλων μας. Οι ειδήσεις έχουν γίνει πιο απαισιόδοξες και φαίνεται πια πως ένα στόχο έχουν: Να μας πείσουν πως μπορούν να λυθούν όλα τα προβλήματα μας αν βάλουμε στην άκρη αξίες όπως αλληλεγγύη, ομαδικότητα, αγάπη προς τον πλησίον, ευγνωμοσύνη, εμπιστοσύνη. Αν αφοσιωθούμε στη δική μας σωτηρία καταναλώνοντας περισσότερο και αγοράζοντας αντικείμενα, προϊόντα και υπηρεσίες για να ικανοποιήσουμε τις πρόσκαιρες ανάγκες μας.

Ωστόσο, κάτι μέσα μας αντιστέκεται. Οι αξίες και η ηθική που μας έμαθαν απ’ το σπίτι μας μπορεί να έχουν χάσει την λαμπρότητα που είχαν κάποτε, όταν μεγαλώναμε έχοντας φωτεινά παραδείγματα, τους γονείς, κάποιον συγγενή, τον πνευματικό, ή τον θρησκευτικό μας ηγέτη, αλλά ακόμη μας συγκινούν. Είναι όντως εποχές κτηνωδίας και βιασύνης αυτές που ζούμε, καιροί που ο αδύναμος, αυτός που αμφιβάλλει, ο ταλαντευόμενος γίνεται στόχος πολιτικών και επιχειρηματικών συμφερόντων. Αν δεν αγοράσεις τα προϊόντα, τις υπηρεσίες, που διαφημίζονται και σου προσφέρονται αφειδώς, θα “χάσεις”. Αν δεν βρεις ψεγάδια, “προδοσίες”, σκάνδαλα, στον αντίπαλο, δεν είσαι “δικός” τους. Δεν σου ανοίγεται η πόρτα να απολαύσεις τις εύνοιες των “κολλητών” και μυημένων.

Σήμερα, όλα όσα γνωρίζαμε και εμπιστευόμασταν φαίνεται να έχουν αντιστραφεί. Διαβάζουμε πως σε εποχές κρίσης, όπως αυτή που διανύουμε, μερικοί επιτήδειοι βρίσκουν πάντα τον τρόπο να πλουτίσουν και να γίνουν πιο ισχυροί, σε βάρος του κοινωνικού συνόλου. Το καταφέρνουν αυτό χειραγωγώντας, πολιτικά εμάς τους αφελείς. Και μεις απλά παίζουμε ρόλο στο παιχνίδι αυτό στο οποίο μερικοί είναι πάντα οι κερδισμένοι και μεις οι χαμένοι. Στο τέλος, είτε πάμε μαζί τους είτε πιστέψουμε τα παραμύθια τους ή τα “fake news” οι χαμένοι θα είμαστε πάλι εμείς. Γιατί; Διότι απλά ανήκουμε στο υπόλοιπο 99% των σκληρά εργαζόμενων, των ξενιτεμένων απ’ τη πατρίδα τους, αυτών που εκτιμάμε την ηθική και την εντιμότητα στον χαρακτήρα και στην προσωπική και επαγγελματική μας ζωή.

Όμως, δεν μπορεί να θυσιάζονται όλα στον βωμό του συμφέροντος και του χρήματος. Τουλάχιστο, η ανθρωποκεντρική και δημοκρατική μας παιδεία έχει βάλει τον άνθρωπο σε πρώτο πλάνο και μας έχει μάθει πως μόνο σε αρμονία με το περιβάλλον και την κοινωνία είναι δυνατόν να προοδεύσει ο καθένας από μας.  Δεν είναι μόνο η συσσώρευση πλούτου στο 1% των πολιτών του πλανήτη. Είναι η ψευδαίσθηση πως αν υποστηρίξουμε το σύστημα καταπίεσης, κοροϊδίας, ανισότητας και βίας που στηρίζει αυτό το 1%, θα έχουμε και μεις κάποια από τα οφέλη, είτε είναι περιουσιακά στοιχεία είτε είναι αξιώματα και διακρίσεις. Δυστυχώς, το ανθρώπινο είδος ρέπει στην επίδειξη, την αλαζονεία και τον εύκολο πλουτισμό. Αυτά είναι τα ένστικτα στα οποία βασίζονται όσοι έχουν εξουσία για να μας πείσουν να τους παραδώσουμε τα κλειδιά της ατομικής μας ελευθερίας. Για να βυθιστούμε στη δική μας ξενιτειά, σε μια ξενιτειά χωρίς γυρισμό στην αλληλεγγύη και αλληλοβοήθεια. Αν το σκεφτείτε καλύτερα, γύρω μας έχουμε αρπακτικά τα οποία περιμένουν να εκμεταλλευτούν κάθε μας αδυναμία και να μας “εξορίσουν” στην “ξενιτειά” της ατομικότητας, της ιδιώτευσης, όπου θα κοιτάμε μόνο τον εαυτό μας και τα συμφέροντά μας. Η μόνη μας σωτηρία στην συμπαιγνία αυτή είναι οι οργανωμένες κοινωνίες που βασίζονται στη δημοκρατία, στην ισότητα και στην δικαιοσύνη, αξίες που η Γαλλική Επανάσταση τίμησε και με τον τρόπο αυτό ανέβασε το ανθρώπινο είδος σε ένα ψηλότερο σκαλοπάτι απ’ το βούρκο του Μεσαίωνα.

Μερικοί από μας, πιθανόν να διαλέξουν την “ξενιτειά”, με την έννοια πως θα αφήσουν πίσω τις αξίες που έμαθαν απ’ το σπίτι και την πατρίδα μας και θα διαλέξουν να ζήσουν με τους δικούς τους νόμους. Να είναι είτε αυταρχικοί, είτε αντικοινωνικοί, είτε αδυσώπητοι εκμεταλλευτές ανθρώπων και καταστάσεων. Ίσως δικαιολογούν αυτή τους την στάση λέγοντας πως “στην ζούγκλα που ζούμε, θα πρέπει να είσαι θηρίο, πριν σε φάνε”. Ίσως να εκδικούνται κάποια δική τους αποτυχία ή αδικία που τους έγινε και ανταποδίδουν με εκδίκηση και κακία.

Όπως και να έχει, αυτοί που διαλέγουν αυτή την “ξενιτειά” τώρα με την Πανδημία, ίσως καταλάβουν πως “το μοναχό το πρόβατο, το τρώει ο λύκος”. Οι κοινωνίες ευημερούν όταν φροντίζουν τα αδύνατα μέλη τους. Όσο πιο πολύ φροντίζουν τους αδύνατους τόσο πολιτισμένες είναι. Αυτό έγινε φανερό, αυτή την σκοτεινή χρονιά 2020, η οποία μας έδειξε πως όλοι έχουμε ανάγκη όλους. Και κυρίως τα δημόσια οργανωμένα συστήματα φροντίδας, περίθαλψης και αρωγής. Το 2020, απέδειξε πως όσα χρήματα και να έχεις, δεν μπορείς να νικήσεις ένα αόρατο εχθρό, όπως ο ιός. Αντίθετα, αν έχεις ισχυρό και καλό σύστημα υγείας, έρευνας και φαρμάκων, δεν έχεις να φοβάσαι τίποτε. Ούτε την προσωπική, ούτε την κοινωνική “ξενιτειά”.

Τελειώνοντας, και συνοψίζοντας ας γίνει λοιπόν, η χρονιά που πέρασε παράδειγμα για αποφυγή ώστε να ξεχάσουμε κάθε είδους “ξενιτειές”, όπως τις περιγράψαμε πιο πάνω. Η καινούρια χρονιά που  έρχεται σε λίγες μέρες το 2021 ας γίνει μια  σημαδιακή χρονιά για όλους ώστε να μην αφήσουμε κανένα να μας εκμεταλλεύεται ανταλλάσσοντας την προσωπική μας ελευθερία, αξιοπρέπεια και ηθική με την “ξενιτειά” μιας αμφίβολης ιδιώτευσης και προσωπικής ευημερίας σε βάρος των συμπολιτών μας. Ο Ελληνικός Τύπος, οι συνεργάτες και εργαζόμενοι σας εύχονται καλή εορταστική περίοδο με τους αγαπημένους σας, και να προσέχετε την υγεία σας!