Δημήτρης Βοχαΐτης LJI Reporter
Η απόφαση της Κεντρικής Τράπεζας του Καναδά (ΚΤτΚ) να μειώσει στις 4 Σεπτεμβρίου το βασικό επιτόκιο κατά ένα επιπλέον τέταρτο της μονάδας, φέρνοντάς το στο 4,25%, σηματοδοτεί την προσπάθειά της να υποστηρίξει αλλά και να τονώσει την επιβραδυνόμενη οικονομία και να συγκρατήσει τις πιέσεις στον πληθωρισμό.
Ο διοικητής της τράπεζας, Tiff Macklem, υπογράμμισε ότι η οικονομία παραμένει ακόμα σε ευάλωτη θέση, με την αγοραστική ζήτηση να παρουσιάζει εξασθένιση, ιδιαίτερα στον τομέα της στέγασης, ενώ την ίδια στιγμή οι τιμές της αγοράς, συμπεριλαμβανόμενης της στέγασης και πάλι, να παραμένουν σε υψηλό επίπεδο.
Η μείωση του επιτοκίου θεωρήθηκε γενικά από την αγορά ως ένα ενδεχόμενο θετικό σημάδι για τη βελτίωση των οικονομικών συνθηκών, αλλά ο Macklem παρότι αποσαφήνισε ότι ο στόχος της ΚΤτΚ είναι η αποκλιμάκωση του πληθωρισμού προς το 2% την ίδια στιγμή τόνισε πως «Η πορεία προς τον πληθωριστικό στόχο του 2% «δεν θα είναι ευθύγραμμη». Τα επιτόκια ενδεχομένως να δεχθούν περαιτέρω μείωση αλλά αυτό θα εξαρτηθεί από τις αλληλεπιδράσεις μεταξύ των αδυναμιών και των πιέσεων που θα δεχθεί η οικονομία της χώρας αλλά και από τις διεθνής συνθήκες της οικονομίας.
Πριν από τρεις περίπου μήνες, ο Καναδάς ήταν η πρώτη χώρα που μείωσε το επιτόκιο της από τις άλλες έξι χώρες μέλη της Ομάδας των επτά (G7). Από την πλευρά της, τότε, η Υπουργός Οικονομικών, Chrystia Freeland, είχε δηλώσει ότι η κυβέρνηση δουλεύει να δημιουργήσει τις συνθήκες για την επίτευξη μείωσης των πληθωριστικών τάσεων. Αμέσως μετά την τρίτη μείωση -η τελευταία που επετεύχθη- τόνισε πως «Η απόφαση της ΚΤτΚ είναι μία καλοδεχούμενη ανακούφιση».
Οι αντιδράσεις που υπήρξαν από τους τραπεζικούς οργανισμούς του Καναδά, τόνιζαν ότι η μείωση αυτή θα μπορούσε θεωρητικά να δώσει μία ανάσα στους καταναλωτές, ιδίως σε αυτούς που δυσχεραίνονται με τα υψηλά κόστη δανεισμού.
Οι μεγαλύτερες τράπεζες της χώρας, αντέδρασαν με μία σχετική θετικότητα, σημειώνοντας ότι η μείωση αυτή ίσως να βοηθήσει την αναθέρμανση της αγοράς και να συμβάλλει στην βελτιστοποίηση της καταναλωτικής εμπιστοσύνης. Πάραυτα, οι οικονομικοί αναλυτές των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων παραμένουν επιφυλακτικοί, επισημαίνοντας ότι η αβεβαιότητα γύρω από την εξέλιξη του πληθωρισμού και των διεθνών αγορών μπορεί να περιορίσει τα οφέλη αυτής της κίνησης.
Η καναδική κεφαλαιαγορά αντέδρασε, και αυτή, με μία θετικότητα αφού τα χρηματιστήρια σημείωσαν, με τον δείκτη S&P/TSX (που αντιπροσωπεύει τον δείκτη αναφοράς του καναδικού χρηματιστηρίου αφού αντιπροσωπεύει το 70 περίπου τοις εκατό της συνολικής κεφαλαιοποίησης το χρηματιστηρίου του Τορόντο) να σημειώνει μία σχετική άνοδο κατά τη διάρκεια της ημέρας της ανακοίνωσης μέχρι και εχθές. Δεν μένει, όμως, παρά να περιμένουμε και να δούμε εάν θα υπάρξουν απρόβλεπτες κινήσεις, εσωτερικές και διεθνείς, που θα διαταράξουν την οικονομία της χώρας.
Παρά την αρχική αισιοδοξία, τραπεζίτες και οικονομολόγοι προειδοποιούν ότι η συνολική οικονομική αβεβαιότητα συνεχίζει να αποτελεί σημαντικό εμπόδιο. Ο επικεφαλής οικονομολόγος της TD Bank σημείωσε ότι ενδεχομένως η μείωση αυτή να προσφέρει μία ανάσα στην αγορά, ενώ την ίδια στιγμή οι εξωτερικοί παράγοντες, όπως οι γεωπολιτικές εντάσεις και οι μεταβολές στις διεθνείς αγορές ενέργειας να εξακολουθήσουν να ασκούν μεγάλες πιέσεις στην καναδική οικονομία.
Έχοντας πλήρη γνώση γι’ αυτό που αναφέρουν οι άνθρωποι των τραπεζικών ιδρυμάτων, η υπουργός Οικονομικών υπογράμμισε πως η κυβέρνηση παρακολουθεί την κατάσταση από κοντά και, εάν χρειαστεί, είναι έτοιμη να στηρίξει με επιπλέον μέτρα την οικονομία προκειμένου να διασφαλιστεί η σταθερότητα της.
Ο Ελληνικός Τύπος επικοινώνησε και συνομίλησε με τον Διευθύνοντα Σύμβουλο του Ταμιευτηρίου (credit union) IC Savings, Fausto Gaudio. Τον ρωτήσαμε ποιες είναι οι σκέψεις του για την μείωση του επιτοκίου κατά ένα τέταρτο της μονάδας. Μας εξέφρασε την ανησυχία του για αυτήν την μείωση κι εμμένοντας στο στεγαστικό πρόβλημα μας τόνισε ότι φοβάται ότι οι κερδοσκόποι μπορεί να «χτυπήσουν» ξανά την αγορά κατοικίας επιφέροντάς της ένα επιπλέον πλήγμα. Χαρακτηριστικά μας υπογράμμισε πως «Οι κερδοσκόποι είναι αυτοί που αναζητούσαν βραχυπρόθεσμα κέρδη και είναι αυτοί που δημιούργησαν την υπέρ-ζήτηση, η οποία με τη σειρά της έκανε το την στέγαση απρόσιτη. Η μείωση των επιτοκίων χωρίς νομικό πλαίσιο και σχέδιο, ώστε να μην επαναληφθεί ξανά αυτό, δεν θα επιλύσει τη στεγαστική κρίση».